Wit-Rusland en de buurlanden

blank
Schending van het Wit-Russische luchtruim

Wit-Rusland onder vuur

Op 12 april 2021 omtrent 20.45 werd het luchtruim van Wit-Rusland vanuit Polen geschonden door een niet-geïdentificeerd vliegtuig, dat later terugkeerde naar Pools grondgebied.(1)Vergelijk hiertoe ook ons artikel: Luchtruimschending verslechtert relatie tussen Polen en Wit-Rusland

Gezien het feit dat er langs de grenzen van Wit-Rusland ook heel veel NAVO toestellen onderweg zijn, is dat meer dan bedenkelijk. Polen is eigenlijk verplicht te melden wat voor vliegbewegingen in de buurt van de Wit-Russische grens plaatsvinden.

De Ministeries van Defensie van Wit-Rusland en Polen hadden namelijk op 19 juni 2019 een overeenkomst ondertekend over het uitwisselen van informatie over de situatie in het luchtruim bij de grens.

Deze overeenkomst zou  moeten bijdragen tot een betere bescherming van de staatsgrenzen van Wit-Rusland en Polen in het gemeenschappelijke luchtruim. Het document zou tevens het vertrouwen tussen de twee staten moeten versterken en de regionale veiligheid moeten vergroten. Tijdens het bezoek van de Wit-Russische delegatie werd ook onderhandeld met de leiding van het operationeel commando van het Poolse leger. De beide partijen bespraken de vooruitzichten voor samenwerking van de luchtmacht en de luchtafweer-troepen.

Van deze goede bedoelingen is niet veel meer over. Het leek toen even alsof Wit-Rusland toenadering tot het Westen zocht.

Op 29 april 2021 vond er wederom een schending van het Wit-Russische luchtruim plaats.

blank
Kaart van het ministerie van defensie. Hieruit valt niet op te maken hoever de helikopter het Wit-Russische luchtruim is binnen gedrongen.

Communiqué van het Wit-Russische ministerie van defensie:

“
Op 29 april 2021, om 2.02 uur, hebben radarverkenningsvliegtuigen van de luchtmacht en de luchtafweer-troepen samen met grenstroepen van Belarus in de buurt van het dorp Kozlovitsji opnieuw een schending van de staatsgrens van Belarus in het luchtruim door de Poolse Republiek geconstateerd.
De binnendringende helikopter Mi-24 verliet het grondgebied van ons land om 2:03 uur in de buurt van het dorp Tereboen. De helikopter werd in de gaten gehouden door luchtafweergeschut.

In verband met dit incident werd op 30 april de defensieattaché van de Poolse ambassade op het Belarussische ministerie van Defensie geroepen, waar de bezorgdheid werd uitgesproken over de steeds frequentere schendingen van de Belarussische staatsgrens en tevens uiting werd gegeven aan de noodzaak de zaak te onderzoeken en de Belarussische zijde over de resultaten daarvan te informeren.
Voorts werd de Poolse defensieattaché erop geattendeerd dat de resultaten van het onderzoek naar de schending van het luchtruim van de Republiek Belarus op 12 april 2021 nog niet waren bekendgemaakt.”

De helikopter verbleef dus niet langer dan een minuut in het Wit-Russische luchtruim. Het lijkt een onbetekenend incident, maar heeft de spanningen in die regio verder laten groeien.

De Mi-24 is een gevechtshelikopter die in de Sovjet-Unie vanaf 1972 werd geproduceerd, nu doet zich de vraag voor: heeft het NAVO-land Polen nog steeds oude Sovjet-bestanden in gebruik? Of waar kwam die helikopter dan vandaan?

Wit-Rusland is van alle kanten door landen omgeven die ijverig aan de manoeuvres van Defender 2021 meedoen. Een groot deel van de Wit-Russische grenzen zijn gemeenschappelijk met “vijandige” omliggende landen. Ten Westen ligt Polen, ten Zuiden de Oekraïne en ten Noorden Litouwen en Letland. Alleen Rusland in het Oosten mag als bondgenoot beschouwd worden. Wit-Rusland heeft al sinds de niet-geslaagde kleurrevolutie na de verkiezingen op 8 augustus 2020,(2)Zie daartoe ons artikel: Kleurenrevolutie in Wit-Rusland?  zijn grenzen versterkt bewaakt. Het land voelt zich door de buurlanden bedreigd en is behoorlijk nerveus.

blank
Wit-Rusland en zijn buurlanden

De buren (daarmee bedoel ik alle buurlanden, met uitzondering van Rusland) hebben in het afgelopen jaar er alles aan gedaan deze onzekerheid te versterken. Ze doen allemaal aan de sancties tegen Wit-Rusland mee die de EU op 20 oktober 2020 heeft opgelegd vanwege het onderdrukken van de protesten van de oppositie na de verkiezingen. Daarnaast zijn er vele andere voorbeelden.

Polen: De hele communicatie van de oppositie geschiedt via de in Warschau gevestigde zender Nexta.
Litouwen: Daar bevindt zich de “regering in ballingschap” van Tichanovskaja en Litouwen roept in het Europese Parlement het hardst om steeds meer sancties tegen zowel de Russische Federatie als Wit-Rusland.
Letland: voor zover mij bekend zijn de verhoudingen tussen Letland en Wit-Rusland nog steeds redelijk, hoewel ook Letland aan de sancties tegen Wit-Rusland meedoet. Voor Letland en Litouwen brengen de sancties grote verliezen met zich mee, want beide landen dienden als exporthavens voor Wit-Russische goederen.
Oekraïne: Ook de verhoudingen met de Oekraïne zijn gespannen. Sinds de mislukte kleurenrevolutie sijpelen steeds opnieuw Oekraïense “vrijheidsstrijders” binnen die de oppositie willen ondersteunen, maar feitelijk tijdens demonstraties als agent provocateurs optreden.

blank
“Alleen over mijn lijk.” Loekasjenko heeft een pasklaar antwoord op de couppoging

De spanningen zijn nog verder opgelopen toen op 17 april bekend werd dat een aanslag beraamd was met het doel om op 9 mei (de dag van de overwinning, dan vinden altijd grote parades plaats) president Loekasjenko te vermoorden, het leger tot overlopen te over te halen, en het land door een black-out volledig lam te leggen.
Er zijn nog niet alle details van de aanslag bekend, maar er zijn aanwijzingen dat  ook de geheime diensten van Polen en de VS erbij betrokken waren. De energievoorziening van het hele land zou lam gelegd moeten worden en dat krijgen alleen grote organisaties van een staat voor elkaar (b.v. de CIA), en niet een zootje hackers. Er zijn inmiddels verscheidene wapendepots gevonden, in de stijl van de depots van de NAVO-stay-behind troepen. Voor de hele operatie waren 10 miljoen Dollar  uitgetrokken. Een Wit-Russische generaal heeft zich als overloper voorgedaan, waardoor het hele complot aan het licht gebracht kon worden.

Loekasjenko zegt erover: “Zij [de oppositie] hebben ons al lang geleden afgeschreven, en zij dachten dat het genoeg was om slechts 24 uur aan de macht te zijn en dan te verkonden dat zij het nu voor het zeggen hadden. Maar met welk doel? Om vervolgens de NAVO te verzoeken troepen naar het grondgebied van Wit-Rusland te brengen en deze aan de oostgrens bij Smolensk te stationeren? Dat zou dan de eerste stap zijn geweest – en dat heb ik altijd al verteld – met het uiteindelijke doel om Rusland aan te vallen. Dat zou dan het begin zijn geweest. En ze mogen nu nog zo hard ontkennen, maar vandaag hebben we duidelijk kunnen zien wat zij van plan waren. Ze hebben nu heel wat klappen moeten incasseren. Maar ze hebben ook moeten inzien dat we niet zo gemakkelijk omver te werpen zijn”.(3)Zie Anti-Spiegel

Wit-Rusland bevindt zich in een instabiele situatie en deze is niet door economische feiten veroorzaakt, hoewel de sancties niet echt ongemerkt voorbijgaan. De dreiging komt echter van buitenaf, hoe realistisch deze dreigingen zijn weten alleen God, Washington en de NAVO. Loekasjenko draagt sinds enige tijd bij zijn optredens vaak een camouflagepak en straalt weerbaarheid uit. Het lijkt erop alsof het land onder een soort niet-afgekondigde staat van beleg ligt. Als een van de doelen was om Rusland en Wit-Rusland van elkaar te verwijderen, dan is nu het tegendeel opgetreden, Loekasjenko was dan ook op 22 april voor spoedoverleg  in Moskou.(4)Voor meer details, zie: Anti-Spiegel Het lijkt wel alsof er constant speldenprikken uitgedeeld worden om het land steeds verder te destabiliseren, totdat misschien een van de acteurs iets doms doet.

Het Amerikaanse standpunt

Dat dit niet geheel denkbeeldig is bevestigt ook het Amerikaanse Strategic Command, Admiraal Charles Richard formuleert het als volgt:
“Het spectrum van hedendaagse conflicten is noch lineair, noch voorspelbaar. Wij moeten rekening houden met de mogelijkheid dat een conflict kan resulteren in omstandigheden die er zeer snel toe kunnen leiden dat een tegenstander het gebruik van kernwapens als de minst slechte optie beschouwt”.

blank

In zijn jaarlijkse situatieverslag gaat het US Strategic Command uit van een snelle escalatie van de conflicten tot aan het gebruik van kernwapens. De verantwoordelijke generaals zien naast Rusland, met name China als de volgende grote conflictpartner.

Het Westen laat zich nog steeds leiden door het dogma dat Rusland agressief is.
Er zijn eigenlijk maar een paar stellingen die het Amerikaanse denken lijken te bepalen:

“Hij die heerst over Oost-Europa, heerst over Eurazië en de hele wereld”
Sir Halford John Mackinder, 1904, Heartland Theory.

“Het doel van de NAVO is: “De Amerikanen erin houden, de Russen eruit en de Duitsers eronder”.
Lord Ismay, 1e secretaris-generaal van de NAVO

Terwijl het beleid van Donald Trump voornamelijk op het binnenlandse beleid gericht was “Make America Great Again”, met de nodige blunders in het buitenland, zoals de verslechtering van de Chinees-Amerikaanse betrekkingen, lijken de Democraten met alle middelen de Amerikaanse hegemonie te willen herstellen. Trump zag eigenlijk niets in de NAVO, en die organisatie was na 4 jaar Trump dan ook behoorlijk ontwricht. En wat is dan mooier om de NAVO-landen weer op een lijn te krijgen, dan het verhaal dat Rusland en China een steeds grotere dreiging vormen, en bij wijze van spreken op ieder moment een aanval op het Westen zullen doen?

Dat noch China noch Rusland de intentie hebben het Westen aan te vallen, doet er niet toe.
De uitspraak: “What is our oil doing under their sand” is tekenend. Hetzelfde geldt voor Rusland. De VS vinden het onrechtvaardig dat de Russen zoveel land en grondstoffen ter beschikking hebben. De rechtvaardiging om zich deze rijkdommen toe te eigenen wordt geleverd door het narratief “we moeten de arme Russen van de dictator Poetin bevrijden en hun de democratie brengen”. Het grote gevaar is dat veel Amerikanen van hun eigen exceptionaliteit overtuigd zijn en echt denken iets goeds te doen.

Het beleid van Washington en daarmee van de NAVO wordt in grote mate bepaald door de Studies van de Rand Corporation. In een publicatie uit 2019, Extending Russia – Competing from Advantageous Ground, daarin wordt over Wit-Rusland gesteld:

“Wit-Rusland is Ruslands enige echte bondgenoot. Het succesvol bevorderen van een regime-change en de oriëntatie van het land richting Westen te veranderen zou een werkelijke tegenslag voor Moskou zijn. Maar de vooruitzichten voor een zogenaamde kleurenrevolutie in Minsk zijn slecht, en als er werkelijk een zou plaatsvinden, dan zou Rusland wellicht militair kunnen ingrijpen om dit in de kiem te smoren.

Nogmaals, dit zou Rusland aan zijn grenzen kunnen brengen,(5)Extending Russia – daarvoor bestaat eigenlijk geen adequate vertaling,  maar het hele beleid is erop gericht dat Rusland uitgeput raakt, zowel financieel als militair, zonder dat er een hete oorlog plaats zou vinden maar dit zou ook gevaren voor de Verenigde Staten met zich mee kunnen brengen.”

De Rand Corporation is van mening dat de Russische politiek steeds autoritairder wordt,  en er geen levensvatbaar politiek alternatief voor het zeer persoonlijke bewind van president Vladimir Poetin bestaat. Militair en politiek gezien, heeft de Russische Federatie veel minder invloed in de wereld dan de Sovjet-Unie had tijdens de Koude Oorlog, een omstandigheid die Poetin probeert te veranderen. Naast deze reële zwakke punten,  lijdt Rusland ook onder diepgewortelde angsten over een door het Westen geïnspireerde regimewisseling, over het verlies van de status van grootmacht en zelfs voor militaire aanvallen.
Amerika handelt alsof alle omliggende landen slechts speelballen zijn voor het bereiken van het heilige doel Rusland te onderwerpen.
Dat de betrokken landen dat soms een beetje anders zien wordt buiten beschouwing gelaten. Amerika is erin geslaagd de voormalige Oostbloklanden zover te indoctrineren dat ze Rusland als een reële bedreiging ervaren. Ik beweer niet dat er uit de tijd van de Sovjet-Unie niet heel veel oud zeer is opgehoopt, maar dit oude zeer wordt zorgvuldig steeds weer opgelepeld. Wat niet kan voorkomen dat er in die landen af en toe iemand aan de macht komt die niet voldoende anti-Russisch is en dan moet men weer een kleurenrevolutie ensceneren.

Het Poolse standpunt

De voormalige Poolse ambassadeur bij de NAVO, Jerzy Maria Nowak, beoordeelt de situatie als volgt:
De Polen hebben altijd in de schaduw van Rusland geleefd en zijn zeer gevoelig voor de veiligheidskwestie. Niettemin klaagt hij over het feit dat Warschau zich tegenwoordig in een soort “strategische slavernij” onder de VS bevindt. Het land heeft geen handelingsvrijheid, en als Washington een deal met Moskou zou sluiten, dan zullen de Polen eenvoudigweg in de steek gelaten worden, met het risico onder de invloed van de naburige supermacht te komen.
Het NAVO-bondgenootschap verkeert in een crisis en het Europese veiligheidssysteem is ondermijnd. Het evenwicht in de wereld is verstoord door de groeiende macht van China en de inadequate reactie van de Verenigde Staten, die niet weten wat te doen wanneer een nieuwe, bijna gelijkwaardige partner of tegenstander opduikt. Ze hebben nog geen goede formule gevonden. En voor elk klein of middelgroot land, zoals Polen, vormt de ineenstorting van het veiligheidssysteem een ernstige bedreiging. De ineenstorting van het systeem van Versailles eindigde met de Tweede Wereldoorlog, herinnert hij zich.

“Het binnenlandse beleid van Polen zorgt ervoor dat we steeds eenzamer worden. De westerse wereld beschouwt ons niet langer als de zijne; als gevolg daarvan begeven wij ons officieus in een grijze zone. Het gevaar om te worden opgeslokt door de dichtstbijzijnde supermacht – Rusland – neemt toe,” waarschuwt de diplomaat. Als Zweden aangevallen zou worden, dan weet je hoe de wereld zou reageren. Maar Polen? De reactie zou anders zijn.
Rusland bereidt zich niet voor op een aanval op de NAVO, het beleid is eerder gericht op intimidatie en afpersing. Desondanks wordt Rusland in Polen als een bedreiging gezien. Het resultaat is een militarisering van het Poolse beleid ten aanzien van Rusland, hetgeen niet gezond is. Men mag niet alleen op de Verenigde Staten vertrouwen en ook niet op de NAVO. Dit is een grote vergissing.
Rusland heeft de strijdkrachten nodig om zijn positie te herstellen en terug te keren naar de status van supermacht zoals in de Sovjettijd. En hoewel de NAVO als geheel militair drie keer zo sterk is als de Russische Federatie, is het de Russische Federatie die drie tot vier keer zo sterk is aan de oostflank. “Voor Rusland zou de bezetting van Midden- en Oost-Europa geen probleem zijn. Deze situatie wordt in Europa, terecht, als een bedreiging ervaren. Hoewel het onwaarschijnlijk is dat de Russen een algemene westerse invasie plannen.
In het denken van de VS zullen de Stille Oceaan en China het belangrijkst zijn, en dan zal de behoefte aan een alliantie met Rusland toenemen, terwijl het belang van Polen in het beleid van de VS zal afnemen.

Het Russische Keizerrijk en daarna de Sovjet-Unie waren altijd de dominante macht in Oost-Europa. Dit feit verklaart veel van de angsten die in dat gebied leven, en maakt blind voor het feit dat Rusland misschien helemaal niet van plan is heel Oost-Europa op te slokken. Poetin heeft ooit zo ongeveer gezegd dat Rusland genoeg had aan zijn eigen problemen en ook genoeg land ter beschikking had en zich daarom zeker niet nog meer gebieden op de nek zou halen.
Ik heb de indruk dat de landen in Oost-Europa elkaar wantrouwig in de gaten houden en dat er een soort rivaliteit is ontstaan om vooral door West-Europa voor vol aangezien te worden en de meeste EU-gelden op te strijken. Men wil erbij horen, maar de zelfstandigheid niet verliezen. En het zelfde geldt ook voor Wit-Rusland. Voor de verkiezingen en de poging tot staatsgreep in 2020 deed Wit-Rusland voorzichtige pogingen tot toenadering tot het Westen.

Wat men hier in het Westen is vergeten, is dat al ten tijde van Jeltsin Wit-Rusland en Rusland een associatieverdrag hadden gesloten, waardoor Wit-Rusland quasi een republiek binnen de Russische Federatie zou worden. Loekasjenko heeft echter steeds geaarzeld om dit verdrag te tekenen, omdat Wit-Rusland bang is opgeslokt te worden. Nu Wit-Rusland zich door de omliggende landen in het nauw gedreven voelt, wordt de kans steeds groter dat het associatieverdrag getekend zal worden.

blank
Het motto van de manoeuvres is: Defend Europe. In de RF voegt men daaraan toe: “tegen Rusland”

Ondertussen gaan de NAVO-oefeningen in de Baltische Landen en Polen op volle kracht door. En de Oekraïne doet verwoede pogingen in de NAVO opgenomen te worden. In Wit-Rusland is men hierover zeer bezorgd.

Eerder zei de vice-staatssecretaris van de Veiligheidsraad van Wit-Rusland, Vladimir Archakov, dat er voortdurend oefeningen van buitenlandse troepen worden gehouden bij de grenzen van de republiek in de EU-landen.(6)https://russian.rt.com/ussr/news/854080-belorussiya-ucheniya-granica

Volgens hem neemt de militaire aanwezigheid nabij de grenzen van Wit-Rusland voortdurend toe: waren er in heel  2020  in Polen, Litouwen en Letland meer dan 70 militaire oefeningen, dan zijn dat er dit jaar tot nu toe al zo’n 30.

“Zelfs als we ons voorstellen dat elke oefening minstens een week duurt (hoewel het natuurlijk in werkelijkheid langer is), dan blijkt dat letterlijk de klok rond elke dag absoluut en zonder onderbreking in de buurt van onze grenzen buitenlandse troepen hun gevechtsvaardigheden aanscherpen,” zei hij in de uitzending van het TV-kanaal “Wit-Rusland 1”.

Voetnoten[+]

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.