De zin en onzin van democratie

Een wetsvoorstel waarin scholen verplicht worden rekenkundige opgaven te vereenvoudigen, ligt inmiddels ter goedkeuring bij de Eerste Kamer.
Hierbij mogen de uitkomsten van rekenopgaven alleen nog een meervoud van 5 vormen.

Wat hier boven staat is natuurlijk in deze vorm niet waar. Toch zou het me inmiddels niet meer verbazen dat, wanneer ik ‘s morgens de krant opensla, een vergelijkbare absurditeit zich plotseling aandient.
Alhoewel onze democratie als heilige verworvenheid gecelebreerd wordt, is ons de zin van de democratische besluitvorming volledig ontglipt. Het heilige geloof in de onaantastbaarheid van de democratie laat geen kritische betrachting toe.
En voor wie hieraan twijfelt: er worden zelfs oorlogen gevoerd om de democratie andere volkeren te brengen. Dit moet echter vooral óns ervan overtuigen dat de democratie de enig juiste samenlevingsvorm is. Het is onwaardig hierbij kritische kanttekeningen te plaatsen, immers er sterven mensen voor.

Dat deze toestand onze politici geweldig goed uitkomt is vanzelfsprekend. Door een gering inzicht aan alternatieven en een tekort aan creatieve moed, vestigt de status die de democratie nu heeft, hun machtspositie. Alles wat binnen onze samenleving democratisch besloten wordt, wordt als juist, terecht en vooral ook rechtvaardig aangenomen. Maar is de democratie wel altijd zo rechtvaardig?

 

De onzin van democratische besluitvorming

De eerste alinea van dit bericht laat zien dat democratische besluitvorming duidelijke grenzen heeft. 3+3 is geen 5 hoe democratisch hiertoe ook besloten wordt. Hieruit volgt ook dat democratische beslissingen niet juist of waar hoeven te zijn. Met andere woorden: de meerderheid hoeft niet altijd gelijk te hebben. Hier zou de democratie dus onrechtmatig bezig zijn.

In een, op alleen democratisch besluitvorming gebaseerde samenleving, zouden de individuele interesses en behoeftes volledig onder de voet worden gelopen. In zo een samenleving zou een dictatuur van de meerderheid heersen. Democratisch genomen beslissingen vertegenwoordigen nooit de individuele interesses en behoeftes.

Tegelijkertijd leven we in een tijd waarin we wel degelijk ieders individuele interesse, behoeftes en vrije ontplooiing als legitiem erkennen. Wanneer echter alles democratisch besloten zou worden, gaat het individu onder en kan zich niet naar eigen inzicht en in vrijheid ontplooien.Individuele interesses kunnen we niet democratisch bepalen. Net zomin kan de meerderheid over mijn organen bepalen, mijn (religieus) denken voorschrijven óf voor kinderen bepalen wanneer, hoe en wat er op scholen geleerd moet worden. (zie ook: Vrijheid van Onderwijs)

De zin van democratische besluitvorming.

Als eerste moeten we dus inzien dat er veel levensgebieden zijn waar we democratische principes niet kunnen gebruiken. Wellicht zal blijken dat het overgrote deel van onze samenleving niet democratisch te besturen is. We zullen voor deze levensgebieden dus andere organisatie vormen moeten hanteren.

Wat kunnen we wél democratisch met elkaar beslissen?
Het gebied waar elk individueel en mondig mens in gelijke mate van betroffen is. Dat is het gebied van de wetten en regels. Hier is iedereen in gelijke mate van betroffen. De democratische staat moet er voor waken dat we in dit gebied ook allen gelijk zijn, gelijk behandelt worden. Wetten & regels (de omgangsvormen) die bepalen hoe we met elkaar willen leven.

Dit is cultuur afhankelijk, m.a.w. plaats en tijd gebonden. Wetten en regels zijn een uiting van onze morele zicht op de samenleving. Dit is aan verandering onderhevig. Hoe willen we met elkaar leven, wat vinden we wel of niet rechtvaardig? Wat wij in ons cultuurgebied rechtvaardig vinden, kan in een ander deel van de wereld volledig anders beoordeeld worden.

In verschillende variaties blijft het doel overal hetzelfde: wanneer we de democratie, hier staatsmacht, laten woekeren in gebieden waar zij niets te zoeken heeft: geen vrijheid.

2 gedachten over “De zin en onzin van democratie”

  1. het rekensommetje van 5 + 5=6 gebruikt als een voorbeeld voor een onwaarachter functioneren van de democratie, snijdt m.i. weinig of geen hout,m.i. is het verstandiger een feitelijk, bestaand voorbeeld te gebruiken,temeer omdat hieraan
    praktisch het gehele verhaal is gekoppeld.

    (de strekking van het verhaal is natuurlijk helder,maar een dergelijk interessant thema vraagt een breder opgezet betoog.Wellicht beoogt de auteur daarmee reacties te genereren.)

    Beantwoorden
  2. Beste A.L.A.M van Rooijen,

    Dank voor uw commentaar. Volkomen mee eens.
    Het was een van de eerste teksten op Wakkermens. Het was de begintijd toen we snel en zoveel mogelijk teksten en onderwerpen een plaats wilden geven.

    Het thema democratie zal blijvend een centrale plek houden omdat ik van mening ben dat juist door een gebrek aan inzicht en kennis omtrent kwaliteiten en beperkingen van de democratie, misstanden in onze samenleving vast verankert zijn en “democratie” inmiddels als instrument tot manipulatie gebruikt wordt.
    Het artikel is in deze vorm tevens enigszins achterhaald. Met het voorbeeld van 3+3=5 wordt een, op deze plek misplaats onderwerp aangesneden. Dit is het thema van “De dictatuur van de meerderheid”.

    Meer over de kwaliteiten en beperkingen van de democratie hebben hier op onze webpagina een plek gekregen: https://wakkermens.info/vrijheid-gelijkheid-en-broederschap/

    Dat zelfs binnen openbare lichamen de rol van democratische besluitvorming niet zo duidelijk is, vond ik hier: https://wakkermens.info/waar-kiest-u-voor/

    Beantwoorden

Laat een antwoord achter aan Rovanov Reactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.