Impressies van de jaarlijkse persconferentie van 14 december 2023
|
|
|
In de afgelopen jaren waren er altijd twee evenementen, namelijk de jaarlijkse persconferentie en een soort vragenuurtje voor de burgers, de “directe lijn”. Om onbekende redenen werden deze twee formaten dit jaar gemengd, wat op mij een wat rommelige indruk maakte. In tegenstelling tot wat de westerse pers beweert, was het evenement niet strak geregisseerd en maakte een spontane indruk. Vroeger waren deze persconferenties een soort mega-event, waarbij wel 2000 journalisten uit binnen en buitenland aanwezig waren. Nu bevonden zich in de zaal relatief weinig genodigden, de buitenlandse journalisten waren op één hand te tellen. In twee weken tijd waren meer dan 2 miljoen vragen bij de organisatie binnen gekomen, waarvan beloofd is dat deze in de komende maanden allemaal beantwoord zullen worden. Ook tijdens de bijeenkomst bestond er nog gelegenheid om via SMS vragen te stellen.(1)Het Kremlin heeft een hele reeks foto’s van het event online gesteld, het is wel interessant om deze eens te bekijken.
Dmitri Peskov, de persspreker van Poetin, probeerde het geheel in goede orde te laten verlopen, en koos de vragenstellers uit. Poetin gaf herhaaldelijk de voorkeur aan een andere volgorde en bracht zo Peskov’s schema in de war.
De buitenlandse pers doet weer eens schamper over het event, zo schrijft de NOS (een paar citaten):
Poetin in jaarlijkse vragenshow: nieuwe mobilisatiegolf nu niet nodig
Elk jaar geeft Poetin de Russische bevolking de kans om vragen aan hem te stellen. Persbureau AP wijst erop dat het vragenvuur strak wordt geregisseerd en weinig te maken heeft met het afleggen van verantwoording. “Het draait vooral om spektakel, niet om inspraak.”
Poetin verwees naar de gedeeltelijke mobilisatie die hij zelf op 21 september 2022 had afgekondigd. Die mobilisatiegolf zorgde volgens opiniepeilingen voor enorme onrust binnen de Russische samenleving.
Volgens mensenrechtenactivisten werden de afgelopen maanden alle zeilen bijgezet om zoveel mogelijk dienstplichtigen op te roepen, wat wijst op een grote behoefte aan extra manschappen. Bij veel rekruteringsbureaus liep het naar verluid niet storm het afgelopen jaar.
Vastgezette Amerikaanse journalist
Naar aanleiding van een vraag van The New York Times ging Poetin ook in op het lot van de Amerikaanse journalist Evan Gershkovitch, die sinds maart vastzit op verdenking van spionage. De Russische autoriteiten hebben evenwel nooit concreet bewijs geleverd voor de beschuldiging. Achter de schermen wordt intensief onderhandeld over een uitwisseling van Gershkovich en nog een andere Amerikaan, Paul Whelan. Ook hij wordt van spionage verdacht.
“Dit is misschien wel positief voor ons“(2)Voor ons??? Westerse journalisten tegen het rijk van he kwaad?, zegt de Nederlandse journalist Pjotr Sauer, een goede vriend van Gershkovich. De Russen zouden bereid zijn Gershkovich te ruilen voor een voormalige kolonel van de Russische veiligheidsdienst FSB.
Het bericht van de NOS beperkt zich tot twee onderwerpen, namelijk de mobilisatie en de gevangen Amerikaanse journalist/spion. Poetin heeft vier uur lang vragen beantwoord, waarbij heel veel onderwerpen aan bod kwamen. Het spectrum van de vragen omvatte geopolitiek, de hoogte van de uitkeringen de toekomstsperspectieven van gewonde soldaten, de bouw van nieuwe wegen en spoorwegen en ik ben steeds verbaasd hoeveel kennis Poetin ad hoc present heeft. Zoals gezegd, had ik niet de indruk dat de vragenstellers zorgvuldig uitgekozen waren en Poetin zich op alle vragen kon voorbereiden. En dan nog, hij heeft in die 4 uur 67 vragen beantwoord – een opmerkelijke prestatie – en dat alles zonder teleprompter.
Het evenement was duidelijk voor de Russische bevolking bedoeld en niet voor de buitenlandse pers. In de westerse berichtgeving wordt er alles aan gedaan om Rusland in een slecht daglicht te stellen, als het mogelijk is om dingen op verschillende manieren te interpreteren, dan wordt altijd voor de meest negatieve insteek gekozen. Rusland heeft het Westen afgeschreven en heeft de houding “ze doen maar”.
Er kwamen ook “kleinigheden” aan bod, die echter voor de “gewone Rus” heel belangrijk zijn. Een oudere vrouw vroeg:
“Waarom zijn de eieren tegenwoordig zo duur? Worden ze door gouden kippen gelegd?”
Door de westerse pers werd deze vraag onmiddellijk aangegrepen om aan te tonen hoe belabberd de Russische economie ervoor staat.
De persconferentie was misschien ook bedoeld om het handjevol westerse journalisten hun plaats te wijzen. Er was een grappige scene toen Peskov voorstelde nu wat vragen van buitenlandse journalisten te beantwoorden, te beginnen met The New York Times. Poetin antwoordde: “nee, laten we met Xinhua (Chinees persbureau) beginnen.”
BBC News-journalist Steve Rosenberg was verontwaardigd: “nu heb ik vier uur lang naar de Russische president geluisterd, maar kon geen enkele vraag stellen. Hoe kan het dat de BBC zelfs niet aan het woord kwam?”
Wat een breekbare ego’s hebben die westerse media toch!(3)Citaat van Tsargrad TV
Poetin heeft tijdens de persconferentie eigenlijk niets spectaculairs gezegd, in het algemeen klonk overal de boodschap door: het gaat goed met Russland. De reële inkomens gaan omhoog, er is praktisch geen werkeloosheid, er heerst nu eerder een krapte op de arbeidsmarkt. De levensverwachting is gestegen en ligt nu bij 74 jaar.
Dit is dan ook de reden waarom de westerse pers nu zo een ophef over de persconferentie maakt, dit alles zijn feiten die men liever niet wil horen.
Poetin laat over het algemeen heel weinig over zijn privéleven los, daarom vond ik het interessant dat hij ook wat persoonlijke vragen beantwoord heeft. Onder andere werd hij gevraagd, hoe hij zijn drukke programma volhield.
- Hoe overleeft u de stress dat de hele “rotte wereld” tegen u is?
- Hoe blijft u gemotiveerd om alles te doen wat u doet?
Ik weet dat er in Europa en in de Verenigde Staten veel mensen vinden dat we het juiste doen. We zijn niet bang om voor onze nationale belangen te vechten zonder daarbij inbreuk te doen aan de belangen van anderen. En dat wordt door heel veel mensen gewaardeerd.
Op de vraag naar stress en dergelijke, naar wat ons helpt om te overleven als we worden aangevallen, kan ik alleen en zonder enige pathos antwoorden – plichtsgevoel. Ik ben er in de loop der jaren aan gewend geraakt dat je moet proberen het belangrijkste te kiezen en er alles aan moet doen om je doelen te bereiken, zonder rekening te houden met alle bijzaken. Natuurlijk moet het gezichtsveld niettemin breed zijn, je moet alles trachten te begrijpen en te analyseren. Maar je moet vol vertrouwen op je doel afgaan, indien je van de juistheid van wat je doet overtuigd bent, en dat ben ik.
De laatste vraag luidde:
Vladimir Vladimirovitsj, u hebt zelf gezegd dat de wereld nooit meer dezelfde zal zijn. Als u de kans had, wat zou u dan zeggen tegen Vladimir Poetin in 2000? Welk advies zou u hem geven? Waar zou je hem voor waarschuwen? Heeft u ergens spijt van?
Poetin antwoord:
- Wat ik zou zeggen? Ik zou zeggen: we gaan de goede kant op, kameraden.
- Waar zou ik tegen waarschuwen? Naïviteit en overmatig vertrouwen in onze zogenaamde partners.
- Welke raad zou ik de jonge Poetin op weg willen geven? Vertrouw het fantastische Russische volk. Dit geloof is de sleutel tot succes tijdens deze heropleving, in de opbouw en ontwikkeling van Rusland.
Ook na afloop van de vier uur was Poetin nog wel fit genoeg om vragen van de “huisreporter”(4)Er is een wekelijks TV programma Moskou, Kremlin, Petin, waarbij zo ongeveer het hele week-programma van Poetin belicht wordt. Pavel Zaroebin lijkt niets anders te doen dan Poetin te volgen te beantwoorden. Zaroebin vraagt na wat Poetin met de naïviteit bedoeld had.
Was u toen werkelijk naïef?
Ja! In zekere zin was ik naïef ondanks het feit dat ik toen al bijna 20 jaar voor de KGB gewerkt had, plaatsvervanger van de burgemeester van Petersburg geweest was en daarna in de regering zat, had ik nog steeds de naïeve voorstelling dat de hele wereld en vooral het zogenaamd geciviliseerde gedeelte van wereld, wel had begrepen wat er was gebeurd met Rusland. Dat het is uitgegroeid tot een heel ander land, dat er is geen ideologische tegenstellingen meer bestonden en dus ook geen reden voor een confrontatie. Toen de westerse landen desondanks separatisme en terrorisme aanwakkerden, schreef ik dat aan zekere een luiheid van denken toe, dat ze gewoon nog niet aan de gedachte gewend waren, dat Rusland een heel ander land was dan de Sovjet-Unie. Er was een hele klasse van ambtenaren die niets anders geleerd hadden, dan de Sovjet-Unie te bevechten. De realiteit was echter dat men ervan overtuigd was dat Rusland nog verder uiteen zou vallen – volgens Brzezinski in vijf delen – en dat deze delen dan makkelijker te onderwerpen zouden zijn. De natuurlijke bronnen konden dan door het Westen geëxpoiteerd worden. Maar dat alles heb ik pas later begrepen.
Voetnoten
