Nog voor het begin van de coronatijd lag de onderstaande tekst al een tijdje klaar voor publicatie. Nu het zo langzaam voor iedereen wel duidelijk kan zijn geworden dat het oude normaal niet meer terug zal komen, wordt het de hoogste tijd om de vraag stellen of je dit oude normaal eigenlijk überhaupt wel terug zou willen.
Want zo “normaal” was dat allemaal niet. Doordat de opsomming van absurditeiten waarin we leefden (en nog steeds leven) tamelijk lang is, beperken we ons voor het moment op de politieke organisatie.
Het is duidelijk dat er veel ontevredenheid in de maatschappij heerst over de manier waarop de politiek is georganiseerd. Dit is geen nieuw fenomeen. Mede door de coronacrisis, worden de gebreken aan het politieke functioneren van onze samenleving wel steeds duidelijker en zijn we hierdoor in een stroomversnelling gekomen.
Democratie wordt vaak verdedigd als het beste systeem onder de slechtsten. Deze mening heerst bij het grootste deel van de bevolking en dat is logisch, omdat in feite democratie leidt tot een dictatuur van de meerderheid. Minderheidsstandpunten worden vaak weggestemd, terwijl juist vernieuwende ontwikkeling altijd vanuit een minderheid wordt geïnitieerd.
Het is de vraag wat we tegenover die democratie kunnen zetten, omdat allerlei andere systemen juist hebben bewezen dat ook zij en soms vooral, geen ideale maatschappij tevoorschijn kunnen toveren, in tegendeel. Het is dan reëel om te concluderen dat er geen enkel systeem bestaat, dat zal leiden tot een positieve ontwikkeling van de maatschappij.
Mensen zullen zich moeten ontwikkelen. Mensen zullen besluiten moeten nemen en daden moeten verrichten die een samenleving ten goede kunnen komen.
De gedachte rond de sociale driegeleding is een uitnodiging voor de mens, zich te ontwikkelen. Een echte uitdaging kan het worden, de ideeën die vanuit de sociale impuls van de driegeleding voortkomen, te begrijpen. Hoe krijg je bijvoorbeeld de onontbeerlijke, collectieve afspraken en verplichtingen tegelijkertijd onder één hoed met de noodzakelijke behoefte naar individuele vrijheid?
De ideeën die de sociale driegeleding te bieden heeft, zijn geen recept en gaan in eerste instantie dan ook niet over structuur. Het gaat om scholing van algemeen menselijke inzichten die, mits welbegrepen, een verhelderend licht kunnen werpen op de bestaande structuren en deze ook in een ander daglicht kunnen plaatsen.
Het gaat niet om de vraag of democratie in het algemeen juist of onjuist is, maar hoofdzakelijk om de vraag in welke situaties democratie een goede werking kan hebben en wanneer niet.
In andere situaties zullen wellicht andere maatschappelijke structuren beter functioneren.
De onvrije gezondheidszorg
Juist in de jongste corona geschiedenis zijn aardig wat voorbeelden langs gekomen waar de “democratische” staatsbemoeienis niet alleen ongepast was, maar tevens tot desastreuze gevolgen heeft geleid.
Artsen mogen alleen met centraal aangestuurde en opgelegde behandel- en medicatiemethodes werken. Artsen worden gekneveld en hebben de protocollen die uit de staatsbemoeienis ontstaan, op te volgen.
Het is nog niet duidelijk hoeveel “corona”doden van deze gestandaardiseerde behandeling het slachtoffer zijn geworden. Er gaan geluiden rond, die meer doden aan foutieve behandeling toeschrijven dan aan het virus zelf. Massale (systeem) fouten, niemand verantwoordelijk.
Er waren veel artsen met geheel andere ideeën over de aanpak van deze griep. Terecht, elke arts heeft eigen ervaringen en inzichten, en elke patiënt is een ander individu met een eigen persoonlijkheid en ziektebeeld. De artsen werden allemaal, onder dreigementen!, teruggefloten.
In de gezondheidszorg zou de vrijheid van arts en patiënt het leidende principe behoren te zijn. De behandelmethode zou op basis van het vertrouwen tussen patiënt en arts met zijn eigen kennis en inzichten, tot stand behoren te komen.
Het democratische principe heeft in de gezondheidszorg niets te zoeken. Beslissingen zouden op basis van de individuele vrijheid en de daar mee samenhangende verantwoordelijkheid genomen dienen te worden.
De onpraktische staat
Een tweede voorbeeld gaat over de mondkapjes.
Het gaat hier even niet over de vraag of mondkapjes wel of niet zinvol zouden zijn geweest.
Er zijn dagen, nee weken gevuld met discussies over wel of geen mondkapjes. Als wel, dan wel of niet leverbaar. Als wel leverbaar, dan wel of geen toelating/keurmerk. Enz. enz.
Het bedrijfsleven en andere privé initiatieven stonden te trappelen om te produceren, te importeren en te leveren. Zij konden dat. In het bedrijfsleven is de knowhow over produceren, kwaliteit en distribueren. Zoals het er uit zag, zou dat dan ook redelijk snel voor mekaar zijn gekomen.
Ook in dit voorbeeld zien we weer dat onze staat (ik gebruik het woord overheid niet graag, het impliceert immers ook een onder(danig)heid) en daarmee een instelling die op het democratische besluitvormingsproces berust, zich in een gebied begeeft waar zij niets te zoeken heeft: de economie. Zoals binnen de gezondheidszorg, maar ook binnen het onderwijs, beslissingen op basis van de individuele vrijheid genomen zouden moeten worden, moeten in de economie op basis van kennis en vaardigheden besluiten tot stand komen (natuurlijk binnen een democratisch geformuleerd rechtskader).
De staat, de democratie, is onpraktisch en heeft niets binnen de economie te zoeken. Binnen de economie zouden beslissingen op basis van kennis en vaardigheden moeten plaatsvinden.
Het nieuwe normaal
Er is dus genoeg aanleiding om over verandering na te denken. Deze verandering, maar ook het denken hierover doet helaas niemand anders voor je en moet je zelf doen.
Dit is niet helemaal juist, want de veranderingen komen hoe dan ook! Deze zullen echter, wanneer we er niet zelf – bewust mee aan de slag gaan, waarschijnlijk de mensheid niet ten goede komen.
Een uitnodiging om een individuele en vernieuwende visie te ontwikkelen over “een nieuw normaal” van onze samenleving, bieden de ideeën over de sociale driegeleding. (Wat is sociale driegeleding?)
De ideeën die de sociale driegeleding te bieden heeft, zijn geen recept. Zij vormen een uitdaging tot scholing van algemeen menselijke inzichten die, mits welbegrepen, een licht kunnen werpen op de bestaande structuren en deze ook in een ander daglicht kunnen plaatsen.
Hoe krijg je bijvoorbeeld de onontbeerlijke, collectieve afspraken en verplichtingen tegelijkertijd onder één hoed met de noodzakelijke behoefte naar individuele vrijheid?
Op Wakkermens is genoeg stof te vinden die tot nadenken uitnodigt.
Bijvoorbeeld hier over de impuls die de Franse revolutie tot gevolg had, of hier waar het over de noodzaak van Vrijheid van onderwijs gaat.