Een uitermate verhelderend interview met Dmitri Medvedev verscheen op Frontnieuws
Vice-voorzitter van de Russische Veiligheidsraad Dmitri Medvedev heeft onlangs een vernietigende uitspraak gedaan over de zogenaamde “unipolaire wereld”. Die wereld, zei hij, “is tot een einde gekomen.”
Hij voegde eraan toe dat “de Amerikanen niet langer de meesters van de planeet Aarde zijn.”(1)‘The unipolar world has come to an end,’ Russia’s former president says,” Russia Today, March 24, 2022. Medvedev had het ook over “de hypocriete wit-tandige glimlachjes van politici en diplomaten die één ding zeggen en iets heel anders doen.”(2)Ibid
Met betrekking tot het feit dat Rusland een Europees land is, zei Medvedev:
“In termen van zijn geografie en geschiedenis is Rusland een Europees land. Ook wat onze culturele identiteit betreft zijn wij Europees, want een groot deel van onze bevolking vertegenwoordigt de Europese beschaving, die nauw verbonden is met de christelijke beschaving. Maar wij hebben ook veel mensen die tot het moslimgeloof behoren, en ook tot de andere grote godsdiensten van Rusland: Boeddhisme en Jodendom.”(3)“Post-Cold War world order is over, former Russian president says (FULL INTERVIEW),” Russia Today, March 26, 2022. Deze vragen en antwoorden komen uit een interview dat Russia Today met Medvedev heeft gehouden:
Vraag: Het is duidelijk dat we het hier niet over geografie hebben. Vandaag de dag hebben veel Russen, waaronder de topambtenaren van het land – als u luistert naar wat zij zeggen – het gevoel dat wij ons afzetten tegen Europa, als zijn tegenpool.
Antwoord: Nee, zij zijn het die zich tegen ons opzetten, die zich van ons proberen te onderscheiden. Zij hebben niet het monopolie op “Europeaan-zijn”. De Europese beschaving heeft zich gestadig over het hele continent ontwikkeld. Zeker, wij zijn niet, in die zin, opvolgers van het Romeinse Rijk, in tegenstelling tot een aantal andere Europese landen die tot de Germaanse taalgroep behoren. Wij hebben onze eigen geschiedenis, maar onze geschiedenis is even Europees als die van hen. Wanneer men dus tegen ons zegt dat wij niet meer als Europeanen beschouwd worden, klinkt dat eerlijk gezegd belachelijk. Dat is alles wat ik over onze identiteit te zeggen heb. Dat is geen reden om een oordeel te vellen – u stelde mij een vraag, en ik zei u dat wij nog “Europeeser” zijn dan zij. Dat is alles.
Vraag: De omvang van het anti-Russische sentiment in deze situatie is verbijsterend. Het is alsof heel Europa, zelfs de landen waarvan wij dachten dat zij onze vrienden en partners waren, verenigd zijn in hun diepe haat tegen ons land, en die komt op elk niveau tot uiting.
En nu zeggen de Europeanen, die altijd beweerden dat zij zo tolerant waren en de beginselen van de democratie zo toegedaan, zulke vreselijke dingen over Rusland en de Russen, over onze leiders. Om nog maar te zwijgen van Biden – ik geloof niet dat wij ooit zo’n retoriek gehoord hebben van een topambtenaar van zijn kaliber. Aan de andere kant, als we Polen nemen, is Biden misschien toch zo slecht nog niet.
En als ik een vraag over Polen mag stellen, als we even van de hoofdzaak mogen afwijken – wat is uw beoordeling van de positie van Warschau in deze situatie? Want het voelt alsof Polen hier niet alleen een sleutelrol wil spelen, maar ook Lvov en de westelijke delen van Oekraïne als een soort protectoraat wil hebben. Ik begrijp dat dit twee vragen in één zijn, dus mag ik u beide vragen stellen?
Antwoord: De retoriek is zeker zeer scherp. Zij wordt ongetwijfeld bepaald door de huidige gebeurtenissen, en alle politieke krachten in Europa proberen deze situatie in hun voordeel te gebruiken en hun eigen doelen te bereiken op het gebied van de binnenlandse politiek. Elk land heeft wel iets om handen, of het nu verkiezingen zijn of een crisis, of de noodzaak om een coalitie te vormen. En dus hebben zij een doelwit of een vijand nodig.
In dit geval is Rusland de aangewezen vijand, dus ik ben niet verbaasd over de retoriek. Maar u hebt gelijk, wanneer u zegt dat het soms alle begrip tart, of, zoals ze zeggen, verder gaat dan goed en kwaad.
Op alledaags niveau zien wij deze Russofobe retoriek ook tot uiting komen, hoewel ik zou zeggen dat het van geval tot geval verschilt. Het heeft ook te maken met nieuwe communicatiemethoden, zoals de platforms van de sociale media, want de patronen die vroeger minder voorkwamen, kunnen nu onmiddellijk wortel schieten.
Russofobe retoriek is echter niets nieuws. Onlangs citeerde ik de Russische dichter Fjodor Tjoettsjev, die vertelde hoe het Westen 150 jaar geleden tegen Rusland samenspande en er alles aan deed om ons tot outcasts en paria’s te maken. Tyutchev merkte op dat deze heksenjacht 30 jaar duurde.
Ik kan het niet helpen, maar ik zie bepaalde gelijkenissen tussen die tijd en het moderne Rusland. Rusland in zijn huidige vorm is iets meer dan 30 jaar oud, en gedurende die 30 jaar hebben wij overal de schuld van gekregen, vooral de laatste 20 jaar of zo. Men zegt dat wij alles van de USSR hebben opgepikt, ook de ideologie, hoewel dat niet waar is, en men bekritiseert ons voor dit en dat. De russofobe retoriek die wij nu uit het Westen horen, is dus niets nieuws.
Van tijd tot tijd horen wij absoluut verbijsterende opmerkingen, maar wij zijn beleefd en worden nooit persoonlijk. Niemand wijst erop dat er mensen zijn die duidelijke tekenen van dementie of ouderdomsseniliteit vertonen. Niemand heeft het over opa’s die hun evenwicht verliezen terwijl ze de trap oplopen om in een vliegtuig te stappen, of die vergeten welke kant hun kantoor op is en dan recht de bosjes in gaan. Niemand wijst daarop, want wij zijn beleefd en wij onthouden ons van het vermelden van deze dingen. Maar dat komt allemaal neer op ethiek en goede manieren.
Wat Polen betreft, ik heb onlangs wel over dit onderwerp moeten spreken, vanwege de rol die Polen nu op zich probeert te nemen.
Polen is meer dan een trouwe leenman van de Verenigde Staten van Amerika, die bij elke stap zijn trouw probeert te bewijzen, om te laten zien dat het de rots en voornaamste bondgenoot van de Verenigde Staten in Europa is. In wezen – op deze of gene manier – probeert Polen honderden jaren in plaats van tientallen jaren van zijn mislukte pogingen om de vroegere glorie van Rzeсzpоspolita te herstellen, terug te winnen. En als dat niet lukt, dan om de wereld er tenminste aan te herinneren dat Polen vroeger een zeer serieuze macht was, zowel in Europa als in de wereld, bijna een imperium in wording. Vandaag wordt de elite van het land vertegenwoordigd door de Wet en Rechtvaardigheidspartij met de heer Kaczyński aan het roer, en die is de laatste tien jaar een pro-Amerikaanse en agressief anti-Russische koers gaan varen.
Ik kan mij een andere tijd herinneren – toen Polen en Rusland actief probeerden hun betrekkingen te herstellen, vooral na de tragische dood van de Poolse president, en het er vrij doenbaar uitzag omdat er geen onoverkomelijke hindernissen tussen ons lagen. Maar toen de oppositiepartij die ik zojuist noemde aan de macht kwam, veranderde de vector van het land drastisch, het werd wild rusofoob. Ik kan het niets anders noemen dan politieke imbeciliteit, want er is niets meer aan.
Zij proberen de kiezers die zeer anti-Russisch zijn te consolideren, en het is geen geheim dat Polen nogal wat van zulke mensen heeft, want daar zijn historische redenen voor, en dus proberen zij daar gebruik van te maken en hun vinger in de Oekraïense zaken te steken. Vooral omdat Polen nu een vrij groot aantal vluchtelingen uit Oekraïne opvangt, en Polen dat in zijn eigen voordeel probeert te gebruiken.
Zij nemen een aantal maatregelen die niet alleen bedoeld zijn om de vluchtelingen te steunen (want die kan men natuurlijk alleen maar willen helpen), maar ook om weer een andere manier te vinden om Rusland te straffen. Zij stellen enkele nieuwe regelingen voor, waarbij zij zelfs de Grondwet wijzigen om de eigendommen van Rusland te kunnen confisqueren. Gisteren hebben zij een groot aantal Russische diplomaten het land uitgezet.
Ik begrijp niet goed wat ze daarmee willen bereiken, want als Rusland een even groot aantal diplomaten zou uitwijzen, zou Polen zijn hele ambassade moeten sluiten. Is dat goed? Uiteindelijk is het aan elke soevereine staat om te beslissen of hij diplomatieke betrekkingen wil onderhouden of niet. Maar dit soort beleid is volkomen destructief.
Ik zou willen recapituleren dat de Poolse autoriteiten gewoon proberen hun uiterste loyaliteit aan de Verenigde Staten te bewijzen en daar meer punten voor te krijgen in de vorm van financiële en economische steun, en ook om in eigen land meer politieke steun te krijgen.
Dit is allemaal triest, en het zal niet goed aflopen. Zij kunnen natuurlijk een symmetrische reactie op hun acties verwachten, of tegenmaatregelen die door het internationaal recht worden gedicteerd. Wij zullen gewoon in een situatie terechtkomen waarin wij helemaal niet meer met elkaar praten. Is dat goed voor Polen? Ik weet het niet, het is uiteindelijk de beslissing van Polen.
Wanneer zal het conflict in Oekraïne ophouden?
Vraag: Wij zitten natuurlijk niet bij de Generale Staf, en ik ben geen vertegenwoordiger van het Ministerie van Defensie, maar ik zal u eerlijk zeggen dat mijn vrienden en kennissen voortdurend vragen hoe lang het offensief nog zal duren. Maar zoals ik al zei, wij zijn niet op de Frunzenskaja Embankment, maar de Veiligheidsraad van de Russische Federatie is hier. Mag ik u vragen wat u persoonlijk vindt van het verloop van de operatie en in hoeverre zij werkelijk beantwoordt aan de doelstellingen die werden aangekondigd.
Antwoord: De operatie heeft in de eerste plaats plaatsgevonden omdat de doelen die de Russische staat zich gesteld had, niet via diplomatieke weg bereikt konden worden. De president heeft dit aan het begin gezegd.
Het verloop van de operatie, de plannen voor de uitvoering ervan worden bepaald door de opperbevelhebber. Volgens de grondwet is dat de President. De President heeft zijn beoordelingen gegeven. De operatie verloopt volgens plan. Dit plan is door de opperbevelhebber opgesteld en goedgekeurd. Daarom zal ik nu geen aanvullende beoordelingen geven, het lijkt mij dat dit een volledig uitputtende beoordeling is die door de President is gegeven.
Maar het is duidelijk dat de operatie zal doorgaan totdat de door de President van het land gestelde doelen bereikt zijn. Deze doelen betreffen de toekomst van Oekraïne; de status van Oekraïne als neutrale staat, een staat die geen anti-Russisch beleid voert, een staat die niet gemilitariseerd is, en een staat die onze normale buur zou moeten zijn.
Zolang de resultaten van de demilitarisering en denazificatie van Oekraïne niet bereikt zijn, moet de operatie dus doorgaan – zoals ze door de president van het land bedacht is, zoals ze besloten is.
De VS denken dat zij boven de wet staan
Vraag: De VS hebben in het verleden meermalen soortgelijke acties ondernomen in regio’s die op geen enkele manier tot hun onmiddellijke belangen behoren. Deze landen zijn niet hun buren of een bedreiging voor de VS. Neem Joegoslavië, Irak, Afghanistan. Maar de militaire actie van de VS heeft nog nooit tot zo’n massale en geconsolideerde reactie van het Westen geleid.
Niemand reageerde op een gebombardeerd bruiloftsfeest in Afghanistan door Europese kledingwinkels in de VS te sluiten. Er waren ook geen andere repercussies. Waarom? Waarom zijn wij getuige van zo’n krachtige reactie op de stappen van Rusland, die volgens u volledig gerechtvaardigd zijn uit het oogpunt van onze veiligheid?
Antwoord: Nu zal dit niet klinken als een inzicht, maar het is duidelijk dat de VS geloven dat zij een natie zijn die buiten het internationale recht staat, boven alle anderen.
Na de ineenstorting van de USSR en het einde van de bipolaire wereldorde, die gebaseerd was op de patstelling tussen de NAVO en het Warschaupact, zagen de VS zichzelf als de winnaar en de enige begunstigde van de ondergang van de Sovjet-Unie.
Terwijl in werkelijkheid de Sovjet-Unie niet door toedoen van de NAVO uiteenviel, maar om interne redenen. En daarom gedragen zij zich zo: zij denken dat zij niet voor het gerecht gebracht kunnen worden, maar zij hebben het recht over iedereen te oordelen, zij zijn de uiteindelijke beslissers, zij hebben het recht te doen wat zij willen.
Er zijn een aantal drijfveren achter dit gedrag. In de eerste plaats zijn de VS economisch een zeer sterk land. Ten tweede geeft het met wraakzucht de belangrijkste reservevaluta uit, en blijft het zijn binnenlandse schuld opstapelen. In feite is de hele wereld de schuldeiser van de VS. De hele wereld kan het moeilijk hebben, zich in crises storten, terwijl de Amerikanen dollars drukken.
Daarom voelen zij zich nu ook in dit opzicht volkomen ongestraft. Precies om die reden zijn de acties van de VS in Afghanistan, Irak, en Vietnam enkele tientallen jaren geleden, nooit onder enig juridisch onderzoek door de internationale gemeenschap gekomen.
Ten tijde van de oorlog in Vietnam leefde de Sovjet-Unie echter nog en drong aan op vrij zware debatten op multilaterale platforms. De Sovjet-Unie hielp toen, zoals u weet, Vietnam. De VS hebben hun beleid lange tijd voortgezet.
Wij herinneren ons allemaal hoe het is afgelopen. Let wel, Vietnam is duizenden kilometers van de VS verwijderd. Nu is het een feit dat weinig mensen zich herinneren, zelfs in dit land, omdat het lang geleden is, maar mijn Vietnamese vrienden zeiden dat de interventie van de VS in Vietnam gedurende een groot deel van de jaren zestig meer dan een miljoen Vietnamezen het leven heeft gekost.
Denkt u daar maar eens over na. Meer dan een miljoen! Kijk maar eens op de kaart en zie voor uzelf waar de VS ligt en waar Vietnam ligt. Toch gingen de VS erin, en meer dan een miljoen mensen stierven als gevolg daarvan.
Zelfs toen werd het nooit op grote schaal veroordeeld, hoewel wij het Warschaupact en de Sovjet-Unie op onze plaats hadden.
En nadat de Sovjet-Unie van de wereldkaart verdwenen was, samen met het Warschaupact, raakten de VS absoluut buiten zinnen.
Zij denken dat zij kunnen doen wat zij willen. Joegoslavië is daar een voorbeeld van. Wij zagen een volslagen minachting voor het internationale recht, het gebruik van de strijdkrachten en wapens door een aantal landen, waaronder munitie met verarmd uranium.
Was er een oproer? Nee. Zij beseften dat zij hun gang konden gaan, verzonnen een rechtvaardiging, en kwamen ermee weg. Vandaag geven sommige Europese leiders toe: “Wel, ja, misschien hebben ze wat overdreven gereageerd”. Maar verder dan dat gaat het niet.
Nogmaals, de VS gedragen zich zo over de hele wereld omdat zij denken dat er geen concurrentie meer is. Maar zij hebben het mis. Het leven staat niet stil, wat nieuwe ontwikkelingen in de internationale betrekkingen en nieuwe landen als sterke machthebbers doet ontstaan.
Dat betekent dat er nieuwe zwaartepunten in de internationale betrekkingen worden gevormd. Neem de Volksrepubliek China, India, en de Russische Federatie.
De unipolaire wereld is voorbij. De VS is niet langer de meester van de planeet Aarde.
Russen die vertrokken zijn, zijn welkom om terug te keren, maar geen verraders
Vraag: U moet weten dat sommige Russen hun spullen hebben gepakt en het land hebben verlaten onmiddellijk nadat de speciale operatie in de Donbass was begonnen. Denkt u dat zij zullen terugkeren, of is het een enkele reis?
Antwoord: Hoe moet ik dat weten?
Vraag: Wat kunt u zeggen tegen de mensen die besloten hebben Rusland te verlaten?
Antwoord: Ieder mens is de architect van zijn eigen fortuin. Het is hun recht om zulke beslissingen te nemen. Sommigen zijn voorlopig vertrokken, zoals ik begrepen heb. Anderen zijn voorgoed vertrokken, uit vrees dat de huidige situatie hun leven in de toekomst kan beïnvloeden. Het is hun beslissing. Ik zal deze mensen niet becommentariëren of bekritiseren.
Voor mij persoonlijk is het duidelijk dat een aanzienlijk deel van deze mensen uiteindelijk naar Rusland zal terugkeren. Deze militaire operatie beïnvloedt ieders psychologische toestand, ziet u. De mensen blijven er aan denken. Ik denk dat dit een van de redenen kan zijn geweest, voor sommige mensen. Maar dat is het dan ook.
Ik geloof dat wat belangrijker is voor het land, bijvoorbeeld de manier is waarop de programmeurs met de actualiteit omgaan. Deze bedrijven zijn internationaal, en nu zijn zij uiteindelijk van alles afgesneden – betalingssystemen, bankverrichtingen, grote buitenlandse klanten. Voor hen zijn de gevolgen echt hard. En ik kan hun motieven begrijpen, waarom zij een betere plaats onder de zon proberen te vinden.
De regering heeft daartoe een aantal voorstellen uitgewerkt, en de president heeft reeds een decreet ondertekend. Laten wij hopen dat wij erin zullen slagen de negatieve gevolgen voor de IT-specialisten te verzachten en hen in het land te houden. Laten we hopen dat de meesten van hen in Rusland zullen blijven. Dit is een echt probleem. En ik heb echt medelijden met deze mensen, op persoonlijk vlak, want zij verkeren in een penibele situatie. En hoewel wij het niet waren die deze beperkingen hebben ingevoerd, moeten wij toch bedenken hoe wij het voor deze mensen beter kunnen maken.
Westerse sancties verenigen en verdelen niet de Russen
Vraag: En als wij het hebben over ondernemers, over grote zakenlieden, hebben zij steun te midden van het militaire offensief? Rekening houdend met het feit dat er nu een enorm aantal maatregelen tegen hen genomen worden. Hun huizen, voertuigen, jachten en al het andere is hun ontnomen. Wat vindt u daarvan, rekening houdend met het feit dat het Westen placht te zeggen dat privé-eigendom geëerbiedigd moest worden. En, in het algemeen, is het normaal om rekeningen te blokkeren en huizen te bevolken met vluchtelingen – dat zou voor iedereen onaangenaam zijn.
Antwoord: Als wij het over het bedrijfsleven hebben, dan is dat ook een deel van onze maatschappij, met inbegrip van de grote bedrijven – zij zijn, zoals men zegt, schuldig zonder enige schuld.
Laten wij ons eens afvragen: is er over het algemeen tenminste iemand uit die grote zaken – tot op zekere hoogte – in staat om een kleine fractie, één jota, invloed uit te oefenen op de positie van de leiding van het land. Ik kan u meteen zeggen: neen, absoluut niet. Want wij hebben verschillende taken.
Wie de staat bestuurt, richt zich in de eerste plaats op de belangen van het hele land, op de belangen van het volk van Rusland. Iemand die zijn eigen bedrijf beheert (dit is een zeer belangrijke taak), doet alleen dit.
Daarom zijn de berekeningen dat zij, door het Russische bedrijfsleven te beperken, op de een of andere manier invloed zullen uitoefenen op de autoriteiten, absoluut zinloos, zij zijn gewoonweg dom. Zij proberen ook invloed uit te oefenen op de sectoren van de economie die achter dit grote bedrijfsleven staan. En dat zijn honderdduizenden, miljoenen van onze mensen.
In feite probeert de Westerse wereld met deze sancties de burgers van ons land te beïnvloeden, hen te kwetsen. En natuurlijk proberen ze hen op te hitsen om zich te keren tegen de koers van de staatsleiding, tegen de koers van de president, in de hoop dat dat uiteindelijk zal resulteren in een of andere onrust, in problemen voor de autoriteiten.
Maar het komt mij voor dat de mensen die deze beslissingen genereren absoluut onze mentaliteit niet begrijpen, zij begrijpen de houding van het Russische volk in de ruimste zin van het woord niet. Zij begrijpen de prikkels niet, dat wanneer dergelijke druk wordt uitgeoefend (en deze druk is niet op grote ondernemers, niet op grote bedrijven, dit is druk op iedereen en allemaal), de maatschappij wordt geconsolideerd.
Zelfs degenen die het op de een of andere manier moeilijk hadden of meenden dat zij weinig steun kregen, of dat er een paar verkeerde beslissingen genomen waren, zeggen in deze situatie: “Nou, ja, ze hebben waarschijnlijk ergens een fout in gemaakt. Maar in het algemeen, in deze situatie, zal ik voor de staat staan”.
Dit, lijkt mij, kunnen zij absoluut niet begrijpen, net zoals zij 70 jaar geleden, en 100 jaar geleden, en tijdens verschillende soorten gewapende campagnes die gevoerd werden, ook tegen ons land, niet in staat waren om dit te begrijpen. Dit soort beperkingen en ontberingen – ze verenigen mensen alleen maar, consolideren mensen, maar verdelen ze niet. En dit is hun voornaamste misrekening, dit is de zwakke plek van deze domme sancties.
Doodstraf hoeft niet terug te komen
Vraag: Laten we niet vergeten dat de Raad van Europa jarenlang geprobeerd heeft Rusland beperkingen op te leggen. U zei onlangs dat er nu niet veel meer is dat ons tegenhoudt, vooral wat de doodstraf betreft. Rusland heeft afgezien van de doodstraf door toe te treden tot een aantal verdragen van de Raad van Europa. Aangezien dit een belangrijke kwestie is voor onze natie, is hier mijn vraag: hoe waarschijnlijk is een terugkeer naar de doodstraf? Heeft Rusland die nodig?
Antwoord: Dit is een zeer ingewikkelde kwestie. Het hangt af van het wereldbeeld in het algemeen. Het is een filosofisch en moreel dilemma. Er zijn uiteenlopende opvattingen over de doodstraf. En dat is natuurlijk, dat is altijd zo geweest.
Eén ding weet ik zeker. Het Russische Constitutionele Hof heeft zich in sommige van zijn uitspraken zeker laten leiden door de deelname van dit land aan de verdragen van de Raad van Europa. Deze verdragen zijn voor ons niet meer bindend.
Niettemin zijn er juridische richtlijnen van het Constitutionele Hof over deze kwestie. En dit is een volledig soevereine beslissing, die niet rechtstreeks voortvloeit uit ons lidmaatschap van de Raad van Europa. Er is echter wel een duidelijk impliciet verband.
Vandaag zijn er geen beperkingen in dit opzicht. Het is echter nog steeds een zeer netelige kwestie. Er zit niet alleen een juridische kant aan, maar ook een morele. Zelfs de fundamentele, canonieke bronnen van de godsdiensten geven tegengestelde antwoorden op deze vraag.
De religieuze visie op deze kwestie is een van de basisargumenten rond het debat over de doodstraf in om het even welk land. Europa heeft op een gegeven ogenblik de doodstraf afgeschaft. Dat hebben wij ook gedaan.
In tegenstelling tot de VS, China, en een aantal andere landen. Zij houden er nog steeds aan vast als straf voor degenen die bijzonder zware misdaden hebben begaan, in de eerste plaats moord.
Nogmaals, vandaag de dag zijn de internationale bepalingen niet meer bindend, maar er zijn wel binnenlandse wettelijke bepalingen die door het Constitutionele Hof zijn vastgesteld. Zij weerspiegelen het huidige misdaadcijfer.
Als het niet uit de hand loopt, denk ik dat deze rechtshouding hetzelfde kan blijven.
Maar ook rechtshoudingen zijn niet eeuwig. Een verschuiving in onze maatschappij zou tot een herziening van de rechtshouding kunnen dwingen. De beslissingen van het Grondwettelijk Hof zijn geen heilig geschrift, zij kunnen veranderen.
Wij hebben het in de hele geschiedenis van Rusland gezien. De Sovjet-Unie heeft na de oorlog de doodstraf afgeschaft. Maar dat duurde niet lang, en de doodstraf werd vrij snel weer ingevoerd. Dit was het gevolg van een piek in gewelddadige misdaden, waaronder moorden.
Ik weet niet hoe het verder zal aflopen.
De Russen zullen zich de haat van het Westen voor altijd herinneren
Vraag: Mijnheer Medvedev, denkt u veel na over de druk waarmee Russische onderdanen nu in het buitenland te maken hebben? Vaak lopen zij echt gevaar.
Ik zag online een video over wat er gebeurd is met de Russische ambassade in Ierland – ik heb daar als kind een tijdje gewoond, mijn vader was daar gedetacheerd – en die was overspoten met verf en een chauffeur is met zijn auto tegen de hekken gebotst. Het is gewoon onvoorstelbaar. Zoiets zou elke Russische onderdaan in het buitenland kunnen overkomen. Intussen zegt de VN dat een staakt-het-vuren in Oekraïne de russofobie zou doen afnemen. Wat is uw mening over dat standpunt en heeft dit verband zin?
Antwoord: Ik zou het niet het standpunt van de VN willen noemen. De VN is een internationale organisatie die uit meer dan 200 natiestaten bestaat. Als we het hebben over wat de VN-ambtenaren gezegd hebben, wel, dan kan dat zo zijn.
Laat ik openlijk zeggen dat de bestuursorganen van de VN, en ook Secretaris-Generaal Guterres, de laatste tijd verschillende uitspraken hebben gedaan die ik uit het oogpunt van internationaal recht bedenkelijk zou noemen. De VN zou boven conflicten moeten staan in plaats van partij te kiezen. Natuurlijk is het niveau van de Russofobie dezer dagen door het dak, zoals wij reeds besproken hebben. Die manifesteert zich in de vorm van aanvallen op Russische mensen en druk die op onze diplomatieke missies wordt uitgeoefend.
Wat valt er over dit onderwerp te zeggen? Als wij diplomatieke missies nemen, ligt de verantwoordelijkheid bij het land waar de diplomatieke missie gevestigd is. Dat is de taak van het gastland. Zodra het gastland onverschillig wordt over het lot van een ambassade, worden de diplomatieke banden gewoonlijk opgeschort of verbroken. Het incident in Dublin dat u noemde is dus volledig de verantwoordelijkheid van Ierland. Zij moeten gewoon de juiste maatregelen nemen als reactie.
Het overkomt ook gewone mensen – ik zie het en lees erover, het blijkt uit de online en sociale media inhoud waar ze veel kritiek hebben op Rusland. Ik denk dat het met de actualiteit te maken heeft. Sommigen voelen zich oprecht zo, anderen doen het voor de hype of omdat iedereen het doet. Het is hun eigen persoonlijke keuze. Vroeg of laat zal het tij wel weer zakken, zo werkt dat nu eenmaal. Maar de herinneringen zullen blijven.
Wij zullen het ons ook herinneren, ook de Russische mensen die in het buitenland zijn blijven steken terwijl ze op vakantie of op zakenreis waren. Het zal in ieders geheugen gegrift staan. Ze zeggen dat ze daar geen Russen willen, en het is niet meer dan normaal dat onze mensen die toen toevallig in het buitenland waren, zich dat zullen herinneren. Ik betwijfel of zij nu hoger over de Europeanen zullen denken dan vroeger.
Hoe zit het met de gastvrijheid, de verdraagzaamheid en de neutraliteit waarover u sprak? Dat is allemaal onmiddellijk verdampt, wat betekent dat het in de eerste plaats nooit bestaan heeft. Het betekent dat er geen cultuur en geen waarden waren. Het was slechts een façade, en nu is alle vuiligheid aan de oppervlakte gekomen, wat wij zien in het gedrag van ieder die russofobe ideeën spuwt.
Wij zullen het ons ook herinneren. Wij zullen niemand vergeten die het gedaan heeft – in zijn officiële hoedanigheid of gewoon in persoonlijke interacties. Tegenwoordig wordt alles vastgelegd. Wij hebben allemaal een digitale voetafdruk. Dat is iets waar iedereen aan moet denken als hij nare dingen schrijft over Rusland, ons beleid of onze mensen. Het zal voor altijd in het collectieve geheugen van ons volk gegrift staan. En ik overdrijf hier niet.
Internationale sport gedraagt zich op “slechtst mogelijke manier”
Vraag: Laten we het over iets anders hebben. U had het over IT-specialisten die zwaar getroffen zijn en die hulp zullen krijgen, maar ik wil u iets vragen over onze sporters. Wat hen overkomt is ongekend: zij mogen niet meedoen aan wedstrijden of worden gedwongen dat onder een neutrale vlag te doen, zij worden onder druk gezet om petities te ondertekenen en verklaringen af te leggen.
Wij weten allemaal dat in sommige sporten de carrière van een atleet van voorbijgaande aard is. Zal Rusland dan niet aan de zijlijn van de internationale sport terechtkomen? Competitie is heel belangrijk – het is voor sporters van cruciaal belang om het tegen getalenteerde tegenstanders op te nemen. Nu lijkt het erop dat het dopingschandaal slechts een probeersel was.
Antwoord: Correct. Elena, Ilja, jullie hebben ook gelijk. Laat ik eerst zeggen dat het natuurlijk zwaar is voor onze atleten – hetzelfde als voor onze IT-specialisten. Maar voor de laatsten zijn de uitdagingen vrij recent begonnen, toen onze “vrienden” begonnen te proberen ons op alle mogelijke manieren te beperken en een ijzeren gordijn op te trekken als het om financiën en recht gaat. Voor de atleten is de situatie sinds 2014 nijpend.
U hebt gelijk, onze atleten trainen hard, maar ze mogen niet meedoen aan wedstrijden. Als ze dat wel doen, moeten ze in principe anoniem meedoen – geen Russische vlag, geen Russisch volkslied. Zij worden gedwongen afstand te nemen van hun land, door te zeggen dat zij alleen zichzelf vertegenwoordigen. Dit is cynisch en amoreel, en laat me niet eens beginnen over het besluit van het IOC met betrekking tot ons Paralympisch team. Het is gewoon onbegrijpelijk. Het is monsterlijk en schandelijk.
Ons hoofddoel is dus om paratleten te steunen, om ervoor te zorgen dat zij zich op gelijke voet met alle anderen in het maatschappelijk leven betrokken voelen. Maar zij krijgen te horen: “Nee, uw regering is verschrikkelijk en daarom geven wij niet om u.” Dat gaat tegen elke morele code in. Ik vind dat het IOC zich hier op de slechtst mogelijke manier gedragen heeft.
Ja, het begon allemaal acht jaar geleden met het dopingschandaal. Wij hebben toegegeven dat wij in ons land een dopingprobleem hadden, wij zijn hier in gebreke gebleven. Maar zeggen dat Rusland, ik bedoel de Russische coaches en atleten de enigen waren die doping gebruikten, is schandalig en cynisch. Andere landen deden het ook, maar het is Rusland dat iedereen heeft ingeschakeld. Het doel dat onze “vrienden”, overwegend uit de Angelsaksische wereld, zich stelden, was Rusland uit de internationale wedstrijdsporten te verdringen.
Waarom? Nogmaals, dat was om de wrok binnen Rusland aan te wakkeren en de mensen aan te zetten om er iets aan te doen. Onze atleten lijden dus al sinds 2014. Wij zullen hen op alle mogelijke manieren blijven steunen en zo veel mogelijk wedstrijden in eigen land organiseren. Wij zullen proberen hun rechten te verdedigen in alle organisaties, ook al is dat tegenwoordig een enorme uitdaging.
Deze beslissingen zijn genomen door bepaalde mensen in het IOC, de EU, de VS en het VK, dat geen deel meer uitmaakt van de EU. Het is duidelijk dat bepaalde mensen achter deze beslissingen zitten, en degenen die van wedstrijdsport verstoken zijn, zullen hun bitterheid in hun richting kanaliseren.
Moskou’s regels voor het gebruik van kernwapens
Vraag: President Poetin heeft er vaak op gehamerd dat Rusland alleen optreedt om zich te verdedigen tegen de vijandige acties van het Westen. En in een recent interview hebt u gezegd dat ons land genoeg “macht” heeft om onze vijanden op hun plaats te zetten. Wat impliceert dat Rusland een soort vergelding heeft overwogen in geval van agressie. Wat bedoelde u daar precies mee, mijnheer Medvedev?
Antwoord: Wij weten allebei precies wat ik bedoelde. Rusland is niet uw doorsnee land – het is een permanent lid van de Veiligheidsraad van de VN. En, terzijde, laat mij zeggen dat alle ondoordachte plannen om te proberen ons uit de Veiligheidsraad te verwijderen volkomen ongegrond zijn. Dat zou in strijd zijn met het Handvest van de VN en met het hele internationale recht, trouwens. Het gaat hier om de grillen van individuele staten. Dat is mijn eerste punt.
En mijn tweede punt is, dat Rusland een kernmogendheid is met de grootste voorraad strategische kernwapens op de planeet. Natuurlijk bedreigt niemand iemand, maar u noemde de opmerkingen van president Poetin… Enkele weken geleden werden de nucleaire afschrikkingstroepen van ons land in hoge staat van paraatheid gebracht. Het was een eenvoudige boodschap, opdat elk land dat zich met het buitenlands beleid van Rusland probeert te bemoeien, zou weten wat het kan verwachten. Zij hebben ons gehoord en gezegd dat zij niets zouden proberen.
Ik hoop zeker dat dit geholpen heeft om sommige van de heethoofden in Polen en andere satellieten van de VS af te koelen. Toch komen zij af en toe nog met belachelijke ideeën, zoals het sluiten van het luchtruim boven Oekraïne. Gelukkig zijn er koelbloedige en redelijke analisten in het Pentagon en elders die zeggen dat dit absoluut uit den boze is, omdat het zou leiden tot een rechtstreekse militaire confrontatie met Rusland.
Ik denk dat dit voorlopig voldoende zal zijn. Wij hebben weliswaar een speciaal document over nucleaire afschrikking, waarin uitdrukkelijk staat onder welke omstandigheden de Russische Federatie het recht heeft kernwapens te gebruiken. Er zijn verschillende van die voorwaarden, laat mij u eraan herinneren wat dat zijn.
De eerste is de lancering van ballistische kernraketten om Russisch grondgebied aan te vallen. Ten tweede is er het gebruik van kernwapens of andere massavernietigingswapens door een tegenstander tegen Russisch grondgebied of zijn bondgenoten. Het derde heeft te maken met een aanval op kritieke infrastructuur die leidt tot de verlamming van onze nucleaire afschrikkingsmacht. En de vierde, ten slotte, is wanneer tegen de Russische Federatie of haar bondgenoten een daad van agressie wordt gepleegd – hetzij met kernwapens, hetzij met conventionele wapens – die het bestaan zelf van de staat bedreigt.
Al deze voorwaarden staan opgesomd in het document dat door het uitvoerend bevel van de president is goedgekeurd. Dit getuigt van onze vastberadenheid om de onafhankelijkheid en soevereiniteit van Rusland te handhaven. Laat niemand ook maar de minste reden hebben om eraan te twijfelen dat wij in staat zijn een passend antwoord te geven op elke aanval of aantasting van ons land, zijn onafhankelijkheid, of zijn beleid.
Maar bedenk wel dat ik dit allemaal zeg omdat u de vraag stelde. Uiteraard is ons standpunt dat, hoe ingewikkeld ook, elke situatie met diplomatieke middelen moet worden benaderd. En in het geval van Oekraïne blijven onderhandelingen de meest constructieve en redelijke weg. Wij beseffen dat diplomatie niet altijd tot succes leidt, maar toch is dit de juiste weg.
VS hadden “meer hersens” tijdens Cubaanse Raketcrisis
Vraag: U noemde zojuist iets dat iedereen op de planeet beangstigt – het vooruitzicht van een kernoorlog. Een ander beangstigend vooruitzicht is een militaire confrontatie tussen Rusland en de NAVO. In veel opzichten lijken deze twee scenario’s op elkaar – in feite kunnen zij één en hetzelfde zijn. Gelooft u dat er een risico bestaat dat zo’n oorlog uitbreekt? Zou u de huidige situatie willen vergelijken met de Cubaanse Rakettencrisis, toen de wereld ook op springen leek te staan? Destijds noemden wij deze impasse de “Koude Oorlog”. Hoe zou u de huidige toestand van de betrekkingen tussen Rusland en het collectieve Westen noemen?
Antwoord: Niemand wil oorlog. Een atoomoorlog is een bedreiging voor het bestaan zelf van de menselijke beschaving. In die zin hebben de analisten die, misschien wat cynisch, zeggen dat de uitvinding van kernwapens een enorm aantal conflicten in de 20e en 21e eeuw heeft voorkomen, gelijk. Dit is waar.
Het is dus duidelijk dat er altijd een dreiging is. Als voormalig opperbevelhebber ben ik mij terdege bewust van de omvang ervan. Onze mensen weten dat de kernwapens van de NAVO gericht zijn op installaties in dit land, en dat onze kernkoppen gericht zijn op doelen in Europa en de VS. Maar zo is het leven. Wij moeten dat altijd voor ogen houden en op een verantwoordelijke manier handelen. Zo eenvoudig is dat.
Wat de Cubaanse Raketcrisis betreft, ik heb er om voor de hand liggende redenen geen persoonlijke herinneringen aan, ik weet er alleen van uit de geschiedenisboeken. Maar ik heb de kans gehad om met een van de getuigen, Fidel Castro, te spreken.
Vandaag leven wij in een andere realiteit, in een andere wereld. Er is geen Sovjet-Unie, geen Warschaupact, veel illusies zijn weg.
Veel dingen zijn niet meer op hun plaats, maar de lessen van de Cubaanse Rakettencrisis zijn toen goed blijven hangen. Het had een ontnuchterend effect op iedereen, ook op de leiders van de VS, de NAVO, de Sovjet-Unie, en het Warschaupact.
De wereld beleefde toen een Koude Oorlog, maar nu is de situatie op de een of andere manier erger, naar mijn mening. Toen probeerden onze tegenstanders de situatie in de Sovjet-Unie niet zo agressief tot een kookpunt te brengen.
Toegegeven, hun acties waren misschien verhuld, maar er werden geen sancties opgelegd aan hele industrieën of aan de landbouw, laat staan persoonlijke sancties.
Het is nooit bij iemand opgekomen om Brezjnev, Podgorny en Kosygin sancties op te leggen. Zij begrepen natuurlijk wel dat het geen zin had, net als nu, maar zij hadden tenminste de hersens om het toen niet te doen.
Nu zit iedereen in een lastig parket. Men heeft sancties opgelegd, maar er moet nog steeds gecommuniceerd worden, al was het maar om allerlei ongewenste gevolgen te voorkomen, waaronder zulke verschrikkelijke als, laten we zeggen, een conflict tussen Rusland en de NAVO. Het is alsof iedereen onder sancties valt, iedereen staat op een of andere lijst.
Ik heb met president Obama het bekende START III, of Start-verdrag, ondertekend. Dat verdrag werd verlengd door president Poetin en president Biden. Waarom het zo gênant maken? De verdragen zijn ondertekend, maar het is gedaan door personen die op de sanctielijst staan. Als de Russische leiding in dit opzicht onverantwoordelijk zou zijn, zou u waarschijnlijk kunnen zeggen: “Als u ons zo behandelt, dan is dat maar zo, tot ziens”.
Er is een rechtsleer die clausula rebus sic stantibus heet, wat betekent dat internationale verdragen geldig zijn zolang de omstandigheden die er aanleiding toe gaven, bestaan. Die omstandigheden zijn verdwenen. U behandelt ons niet meer als tegenhangers. De personen die het verdrag hebben ondertekend staan op uw sanctielijst. Misschien is het tijd om er uit te stappen? Ik probeer er alleen maar op te wijzen dat deze sancties geen enkele zin hebben, zij zijn absurd.
Dat was niet het geval tijdens de Koude Oorlog. En het is nu een realiteit. De relatie tussen de Russische Federatie en het Westen, de door de VS geleide Angelsaksische beschaving in de ruime zin van het woord, is er waarschijnlijk slechter aan toe dan in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Daar is geen twijfel over mogelijk.
Jalta opknappen voor besprekingen over de nieuwe wereldorde
Vraag: Nu, over de besprekingen met Oekraïne… hoe zou u de vorderingen beoordelen? Het lijkt erop dat er nog steeds enkele afspraken mogelijk zijn. Hoe zullen deze afspraken gewaarborgd worden? Zal het Westen in dit opzicht een soort verantwoordelijkheid moeten dragen? Als de speciale operatie voorbij is, zou er dan, gezien alle factoren, een nieuwe conferentie van Jalta nodig zijn om de nieuwe wereldorde te formaliseren, die, zoals u zegt, niet meer unipolair is.
Antwoord: Het is een onverdienstelijke taak om commentaar te leveren op onderhandelingen, en het is verkeerd. Voor besprekingen is stilte nodig. En het is niet zonder reden dat de partijen onderhandelen via videoconferentie, bijna dagelijks, en niet in de face-to-face vorm die meer tijd vergt. Daarom zal ik geen commentaar geven op de besprekingen. Ik wil de onderhandelaars niet in de problemen brengen en geen aanleiding geven tot overdreven verwachtingen of emotionele reacties die dergelijke commentaren van mijn kant zouden kunnen opwekken.
Het doel van deze besprekingen is duidelijk – de resultaten te bekrachtigen die de Russische speciale operatie nastreeft, met name de neutrale status van Oekraïne, de demilitarisering ervan, en de intrekking van de door de nazi-ideologie ingegeven wetten die door de Oekraïense regering werden ingevoerd. Wat men ook over deze wetten zegt, zij verdelen het volk in feite naar hun nationale identiteit. Sommigen worden mensen met de juiste nationaliteit genoemd, anderen worden praktisch uitgesloten. En er zijn nog een aantal andere doelen die Rusland nastreeft.
Oekraïne streeft natuurlijk zijn eigen doelen na, en hoopt die in de loop van de besprekingen te bereiken. Deze omvatten in de eerste plaats het behoud van zijn soevereiniteit en het veiligstellen van de verdere ontwikkeling van het land.
Wat de garanties betreft dat de onderhandelde voorwaarden zullen worden uitgevoerd, zijn er twee soorten. In de eerste plaats zijn er de garanties van de ondertekenaars van de overeenkomsten. Op den duur hebben degenen die de documenten zullen ondertekenen, het gezag en de verantwoordelijkheid om op de uitvoering ervan toe te zien. En ten tweede zijn er de garanties in verband met verschillende internationale mechanismen. Ik zal het belang daarvan hier niet overdrijven, natuurlijk, want er zijn heel wat overeenkomsten die wel ondertekend maar niet uitgevoerd zijn. Maar in elk geval is dit beter dan rechtsonzekerheid of herhaalde pogingen van Oekraïne om zich in de NAVO te weven en zo een directe dreiging aan de grenzen van Rusland te creëren. In dat opzicht zijn een overeenkomst en de wettelijke garanties die zij biedt veel beter dan geen overeenkomst. En dat is de manier om het conflict op te lossen.
U noemde Jalta. Ik kan alleen maar zeggen dat wij met genoegen buitenlandse delegaties zullen ontvangen in de Russische stad Jalta voor besprekingen. Het paleis dat in het verleden voor dit doel gebruikt werd is niet in ideale staat, maar het kan nog steeds gebruikt worden om gasten te ontvangen.
Een aanval op de eigen economische waarden
Vraag: Mijnheer Medvedev, men hoeft Fidel Castro niet te zijn om….
Antwoord: Fidel Castro kan niet vervangen worden, hij was uniek.
Vraag: …om over de gebeurtenissen van 1998 te praten. Laat mij mijn waarnemingen met u delen. Zelfs mensen die na 1998 geboren zijn, blijven mij als journalist vragen – zij schijnen te denken dat ik bevoegd ben om deze vraag te beantwoorden…
Antwoord: Maar u bent bevoegd. Journalisten weten alles. Zij weten meer dan politici.
Vraag: Dank u. Ze blijven me dus vragen of we teruggaan naar 1998. En zij hebben het over de wanbetaling. Wij hebben het default scenario voorlopig vermeden, want wij mochten betalingen doen op onze staatsschuld. Maar toch?
Antwoord: Herinnert u zich 1998 nog, persoonlijk?
Vraag: Ik herinner me dat de roebel vier keer in waarde daalde ten opzichte van de Amerikaanse dollar.
Antwoord: Ik begrijp het. Ja, dat is een herinnering die niet gemakkelijk vergeten wordt.
Je kunt niet twee keer in dezelfde rivier stappen. In 1998 had ik niets met het staatsbestuur te maken en zag ik alles door de lens van een gewone burger, een zakenman, zo u wilt. Maar de Russische staat en maatschappij waren toen veel minder beschermd.
Maar ik herinner me 2008 en 2009 nog heel goed, toen ik persoonlijk de financiële crisis moest aanpakken. Ik herinner me ook nog heel goed 2014 en alle jaren daarna, toen ik als voorzitter van de Russische regering de problemen moest aanpakken.
Elke crisis is uniek, op zijn manier. In 2008 hebben we de G20 opgericht. Nu willen ze Rusland uit de G20 verwijderen. Maar ik herinner me hoe het vlak voor mijn neus geboren werd. Het besluit om G20 op te richten was collectief. Eerst nam president Bush deel, daarna Barack Obama. Iedereen was opgetogen dat vertegenwoordigers van zoveel verschillende landen aan dezelfde tafel zaten – Rusland, de VS, China, India. G20 was een format dat voortkwam uit consensus, gebaseerd op unanimiteit. En nu stellen ze voor om ons uit de G20 te verwijderen. Nee, jongens, dat kunnen jullie niet doen!
Jullie hebben ons gevraagd om lid te worden van G7, om de achtste lidstaat te worden. Dat is juist. Maar het is anders. G7 is uw privé-club en als u niet wilt dat wij er deel van uitmaken, dan gaan wij wel. En dat hebben wij gedaan, wij zijn er “uitgejouwd”. Maar die club is niet belangrijk meer. G20 is een ander verhaal. Het was de G20 die ons uit de financiële crisis van 2008 heeft geholpen.
Waarom heb ik het daar nu over? Omdat de situatie waarin wij ons bevinden anders is. Toen probeerden wij allemaal de wereldwijde financiële crisis te overwinnen, die veroorzaakt was door de financiële zeepbel in de Verenigde Staten van Amerika. Ons gemeenschappelijk doel was om daartegen op te staan. En dat doel hebben wij bereikt, overigens.
Met wisselend succes, maar wij hebben de Russische en de wereldeconomie in betrekkelijk korte tijd uit die crisis getrokken. Wat er nu echter gebeurt, is een economische oorlog die het Westen tegen Rusland heeft verklaard – om een Franse minister te citeren. Zij hebben een economische oorlog tegen Rusland verklaard. En zij proberen deze oorlog te voeren zonder regels.
Waarom? U vroeg het, maar ik kreeg de kans niet om te antwoorden. Wat staat er op de vaandels van elke kapitalistische maatschappij, van elke markteconomie? Volstrekte eerbiediging van de particuliere eigendomsrechten! Dat is heilig! De wereld mag vergaan, maar het recht zal zegevieren. Alles kan vergaan, maar het privé-eigendom zal blijven bestaan.
En wat doen zij? Zij blokkeren de tegoeden van onze financiële instellingen, zelfs die van de Centrale Bank. Zij spreken zelfs over confiscatie van deze tegoeden, d.w.z. over nationalisatie ervan. Luister, dit is een echte oorlog zonder regels. Wat zullen de gevolgen van deze oorlog zijn? Vernietiging van de hele economische wereldorde. Dit is een aanval op de economische waarden van onze planeet – ironisch genoeg zijn deze waarden het eerst gevormd in Europa en de Verenigde Staten van Amerika, in ons land, en later, aan het eind van de 18e eeuw en het begin van de 19e eeuw, ook in Aziatische landen. Nu zien wij hoe de grondbeginselen van de markteconomie verworpen worden. Wat kunnen wij dan zeggen? Als zij geen waarde hechten aan deze beginselen, laat hen dan maar doen wat zij van plan zijn, maar dat zal Rusland natuurlijk dwingen te reageren met symmetrische maatregelen.
Maar aan de andere kant zou deze nieuwe uitdaging en onze reactie die daarop moet volgen, zeer doeltreffend kunnen zijn. Ik heb het al vaak gezegd, en dit is waar – als er in 2014 geen sancties tegen Rusland waren ingesteld, dan hadden we nu een slechtere situatie in onze landbouw gehad. Iedereen begrijpt het goed. We hebben hun invoer stopgezet, en nu staat onze voedselzekerheid op een zeer hoog peil.
Ik hoop dat onze collega’s in de regering zelfs in deze situatie adequate oplossingen zullen kunnen vinden die de ontwikkeling van onze industrie, met inbegrip van de vliegtuigbouw, de automobielindustrie en de sleutelsectoren zoals de micro-elektronica en de IT, zouden bevorderen. Wij zullen deze kwesties hoe dan ook moeten aanpakken. Ja, het zal nu moeilijker worden, maar aan de andere kant is er niemand anders op wie wij kunnen rekenen. Deze keer zullen wij alles zelf moeten doen.
“Roebels voor olie” was een vrij voor de hand liggende zet
Vraag: Laten wij overgaan tot een zeer belangrijke kwestie. Ironisch genoeg zegt het Westen dat zij ons alles zullen afsnijden, maar zij kunnen zich niet van ons gas en onze olie afsnijden, eenvoudig omdat dat averechts zou werken, zij zouden bevriezen. Zij zullen nu proberen minder energie te gebruiken en met nieuwe voorstellen komen. Niettemin hebben zij tot nu toe afgezien van sancties tegen onze olie en ons gas.
Maar in de toekomst zeggen zij dat zij geen gas en olie uit Rusland meer zouden willen gebruiken. Hoe realistisch is dat? Moeten wij gewoon blijven zitten en wachten tot dat gebeurt, of liever wat actie ondernemen? De Russische president heeft aangekondigd over te stappen op de Russische roebel als vereffeningsmunt. Hoe zal dat uitpakken? Hoe zal het er in de praktijk uitzien?
Antwoord: Wel, laat ze het maar kopen zolang ze willen. Niemand wil geld verliezen, toch? Dit is allemaal bravoure en borstklopperij.
Wel, voor de VS zou het kunnen werken, want zij hebben een hele reeks leveranciers, zij zijn geïsoleerd van Europa, zij zijn niet zo afhankelijk van onze leveringen.
De VS hebben onze olie in de ban gedaan, al is dat niet zo goed gegaan. De Amerikanen zullen president Biden blijven herinneren aan de prijs van een gallon. Oekraïne is heel ver weg en de benzineprijzen ergens in het Midwesten staan op dit moment op een recordhoogte. De inflatie bedraagt 10 procent. Het is een verbijsterend cijfer voor de VS.
Dit besluit zal de regering van de VS dus achtervolgen. Haar consumenten zullen een groot “dank u wel” zeggen voor wat hun regering hun binnenlandse economie aandoet als neveneffect van pogingen om de Russen te bezweren.
Over het geheel genomen ben ik er filosofisch over. Het is onze natuurlijke rijkdom, het is ons gas en onze olie. Wij moeten het verhandelen met de Europeanen, met Azië. In het algemeen is er om de 50-70 jaar een wereldwijde energieverschuiving geweest. Ik weet niet wat in 2050 de belangrijkste energiebron zal zijn – waterstof of een andere technologie. Ik weet het gewoon niet. Dus moeten wij ons ook daarop voorbereiden.
Maar op dit ogenblik is dit een belangrijk deel van onze inkomsten, en wij moeten er de volledige compensatie voor krijgen. In het huidige klimaat kijken wij zeker naar de Aziatische markten, en zoeken wij naar manieren om onze bevoorrading te diversifiëren.
Onze Europese vrienden lijken grote haast te hebben om van de olie- en gasleveringen uit Rusland af te zien. Maar in werkelijkheid is dat een zeer moeilijke opgave. 40 procent van hun gasvoorziening komt uit Rusland. Russische olie is goed voor ongeveer een derde van hun invoer.
Maar hoe dan ook, het is aan hen. Als zij er van af willen, zullen zij dat doen. De vraag is alleen, wanneer. Dat is iets waar wij ook op moeten reageren.
Wat het besluit van president Poetin betreft om over te schakelen op roebels, ik denk dat het een vrij voor de hand liggende zet is. Zij hebben de correspondentrekeningen voor onze handelsbanken gesloten, verrekeningen in dollars en euro’s onmogelijk gemaakt, en de banken op de sanctielijst afgesloten van SWIFT, althans sommige van hen. Wat dachten zij dat wij zouden doen?
Het enige wettige betaalmiddel in de Russische Federatie is de roebel. Het is dus een eenvoudig aanbod: aangezien er geen andere manier is, moet u in roebels betalen. Laat hen dus maar een manier vinden om te betalen.
Hoe dan ook, het overleg is aan de gang. We zullen wel zien hoe het uitpakt. Maar het was een zeer intuïtieve beslissing.
Vraag: Hoe zit het met Nord Stream? De Amerikanen haasten zich om het te begraven…
Antwoord: Ze haasten zich.
Vraag: Zij noemen het “een homp metaal”, en gebruiken enkele eigenaardige woorden om het te beschrijven. Denkt u dat dit project nog enig potentieel heeft? En als we het over de infrastructuur hebben, hoe lang zal die in vorm blijven zonder gebruikt of onderhouden te worden, zonder gas te pompen?
Antwoord: Ik ben geen deskundige op dit gebied, ik kan de duurzaamheid van de Nord Stream infrastructuur niet beoordelen. Ik ben er zeker van dat zij duurzaam is, maar ik weet niet in welke mate – wij hebben het natuurlijk niet over maanden. Wat grootschalige economische projecten betreft, ben ik geneigd optimistisch te zijn – ondanks de huidige omstandigheden en de emotioneel geladen context waarmee wij te maken hebben wanneer de hartstochten hoog oplopen.
Het zit zo, er zijn bepaalde wetten die niet genegeerd kunnen worden, ook al proberen onze vrienden ze op dit moment te overtreden. Er zijn aanzienlijke financiële investeringen gedaan, dit is een zeer belangrijk en voordelig project, dat voor alle partners winstgevend is. Conflicten komen en gaan, maar de economie en het geld blijven.
Ik denk dat het Nord Stream 2 project een goede toekomst heeft. Dat zal gebeuren als onze partners op een gegeven moment besluiten hun hoofd te gebruiken en eraan denken dat zij belastingbetalers en kiezers hebben om verantwoording aan af te leggen, dat er bepaalde sociale verplichtingen zijn die zij moeten nakomen. Hun verantwoordelijkheid is niet alleen om Rusland te kwetsen, maar om de kernproblemen in hun economie op te lossen. Zij moeten eraan denken hun eigen bevolking te helpen, ervoor zorgen dat de rekeningen van hun belastingbetalers niet door het dak gaan.
En ik moet dit zeggen. Wat gebeurde er vlak nadat zij hun besluit over Nord Stream 2 genomen hadden? Wat wij zeiden dat zou gebeuren. De rekeningen van de nutsbedrijven stegen tot ongekende hoogten. In sommige gevallen wel tweeduizend euro.
Ik herinner u eraan dat wij nog maar kort geleden, een paar jaar geleden, spraken over gas uit pijpleidingen, niet over de spotmarkt. Maar alles boven de 400-500 dollar of euro leek een schandalige prijs. En nu zien wij deze cijfers. Is het een goede situatie? Natuurlijk niet. Daarom ben ik geneigd om voorzichtig optimistisch te zijn als we het hierover hebben.
Kapitalisme betekent dat ze terug zullen komen
Vraag: Denkt u dat wij op een gegeven ogenblik westerse bedrijven naar Rusland zullen zien terugkeren, ik bedoel die bedrijven die zich nu terugtrekken of hun activiteiten in Rusland opschorten?
Antwoord: Natuurlijk zullen wij dat. Het is alleen de vraag wanneer zij zullen terugkeren en wat het hun zal kosten in termen van verliezen. Ziet u, Rusland is een vrij grote markt, sommigen zeggen een premium markt. Dus als zij bereid zijn een deel van hun inkomsten te verliezen, is het aan hen. Wij kunnen zonder hen, maar het punt is dat zij het niet willen verliezen, zij blijven ons zeggen dat zij wachten en hopen op een vreedzame oplossing van het conflict in Oekraïne. En zij blijven ons vragen om hun activiteiten niet over te nemen, of een externe leiding aan te stellen of te nationaliseren, omdat zij terug willen.
Ik geloof dat een van de perssecretarissen, hetzij van de Verenigde Staten, hetzij van een ander land, gezegd heeft dat de regering niets te maken had met dit besluit van de grote bedrijven – dat het alleen hun eigen besluit was, hun burgerlijke positie, dat zij uit eigen wil hun hoofd in die strop hebben gestoken. Zij wilden deze markt opgeven – ik zeg dat zij Karl Marx eens moeten lezen. Marx legt heel goed uit dat het kapitaal nooit een kans zal laten liggen om de winst te vergroten.
Dit betekent dat, tenzij zij onder enorme druk stonden van hun eigen regeringen, ik bedoel de regeringen van het Westen, geen van deze bedrijven er ook maar aan zou denken om Rusland als markt op te geven. Dit was een politieke beslissing. En politieke besluiten hebben een houdbaarheidsdatum. Economie daarentegen is eeuwigdurend.
De VS is de echte “schurkenstaat
Vraag: De sancties zijn dus toegepast om druk uit te oefenen op elke sector van onze economie. Het voelt alsof nu, in tegenstelling tot de situatie toen de Sovjet-Unie het IJzeren Gordijn optrok om zich uit eigen wil van het Westen af te sluiten, Rusland gedwongen wordt dat gordijn op te trekken en een soort nieuw Noord-Korea te worden. Het is alsof de mensen het niet willen, niemand wil het, maar de grote machtige machine werkt al, en iemand drukt op de knoppen. Ik zeg dat het net Noord-Korea is, omdat Noord-Korea bedolven is onder de sancties; of het is net Cuba, waar de mensen nog in auto’s rijden die in de jaren zestig gemaakt zijn. Dus misschien wil iemand dat Russen oud schroot gaan doorzoeken en oude ZAZ “Zaporozhets” auto’s gaan repareren om erin te rijden…
Antwoord: Wat jammer dat ik de mijne verkocht heb. Ik bezat vroeger een Zhiguli auto uit de jaren 80. Ik denk dat ik die nu wel kan gebruiken.
Vraag: Dat was waarschijnlijk de bedoeling. Wat denkt u dan – als worst-case scenario – dat zoiets in Rusland zou kunnen gebeuren?
Antwoord: Ik denk dat iedereen wel begrijpt dat dat niet kan. Ook al heb ik in de loop van dit interview wel vraagtekens gezet bij de intellectuele vermogens van de mensen die al die sancties tegen Rusland bedenken, ik moet zeggen dat er daar verschillende mensen zijn, en sommigen beseffen heel goed wat er aan de hand is.
Ziet u, zij begrijpen allemaal dat, met alle gepaste en uiterste respect voor onze vrienden in Cuba en de Democratische Volksrepubliek Korea, Rusland geen Cuba en geen Noord-Korea is. Rusland is Rusland, het grootste land ter wereld, een permanent lid van de VN-Veiligheidsraad, een enorme economie en een kernmogendheid, en daarom hebben al die ideeën dat Rusland beteugeld kan worden zoals Cuba of Noord-Korea dat ooit waren en dat het gewoon zo gehouden kan worden, geen poot om op te staan. Het is onmogelijk. Het is gewoon volstrekt onmogelijk. Ook al zouden sommigen in de politieke kringen en elites van het Westen het zo willen.
Ja, er zijn duidelijk uitdagingen en die zullen wij moeten overwinnen. Helaas bestaan die zowel op regeringsniveau als op het niveau van alledag. Toch is het niets nieuws voor ons, en het is niet rampzalig. Het verbleekt in vergelijking met de ontberingen die ons land in de 20e eeuw heeft moeten doorstaan. Ik zeg u wat – het is zelfs niet van dezelfde orde als de problemen waarmee wij te maken hadden tijdens de coronavirus pandemie.
Toen voelden wij ons van tijd tot tijd echt ongemakkelijk, omdat wij geen idee hadden hoe dit virus zich zou gedragen, ongeacht waar het vandaan kwam. Zou het het grootste deel van de mensheid kunnen uitroeien, zoals in sommige science-fiction boeken? In die tijd was het dus veel spannender, zou ik zeggen. De tragedie is natuurlijk dat het virus zoveel doden veroorzaakte.
Maar dit is een ander verhaal, en men kan zich hier geen illusies maken. Men probeert ons in de categorie “schurkennatie” of “schurkenland” te plaatsen. Wat de etymologie betreft, ik denk dat het Reagan was die de term bedacht heeft. De Russische vertaling ervoor is “verstotene”, maar “schurk” ligt eigenlijk dichter bij “vogelvrijverklaarde”.
In feite zijn het de VS die hier de schurkennatie zijn. Het is niet omdat wij niet van Amerikanen houden. Het is omdat de VS voortdurend veroveringsoorlogen over de hele wereld ontketenen. Zij zijn de verschoppeling en de vogelvrij verklaarde.
Voetnoten
