Sinds het conflict in de Oekraïne met militaire middelen uitgevochten wordt, hebben er enorme, geopolitische verschuivingen plaats gevonden.
De multipolaire ‘rest’ van de wereld werkt steeds sterker met elkaar samen en trotseert het Amerikaanse streven naar totale hegemonie. Omdat alle ontwikkelingen buiten ons westerse wereldje hier niet besproken worden, en als dit al gebeurt zeer eenzijdig, neemt het grote publiek deze ontwikkelingen niet waar. Ook de politiek schijnt in steeds grotere mate uitsluitend geloof te hechten aan het eigen verzonnen narratief. In mijn ogen een zeer gevaarlijke tendens en het ontwaken uit deze illusies zal heel pijnlijk zijn.
De uit de ruïnes van de voormalige Sovjet-Unie ontstane landen werken weer nauwer samen, behalve de Oekraïne natuurlijk, en schijnen genezen te zijn van hun flirt met het westen. Voordat de kreet “multipolariteit” in aller monde was, was het motto “multilateralisme”. Landen als Wit-Rusland en Kazachstan hebben geprobeerd met beide kanten samen te werken, maar dit werd door het Westen met pogingen tot kleurenrevoluties beloont.
In de westerse wereld gelden nog steeds de denkbeelden die George Bush in 2001 zo treffend verwoord heeft: “You are either with us or against us”. Onpartijdigheid, of te wel neutraliteit, is geen optie meer.
Toen de Sovjet-Unie uit elkaar brokkelde, is er in de voornamelijk Russischtalige gebieden, Wit-Rusland, de Russische Federatie en de Oekraïne niemand ervan uitgegaan dat deze landen ooit als vijanden tegenover elkaar zouden komen te staan. De drie landen werden als een soort drie-eenheid gezien, die sterk met elkaar verbonden waren.
Nu schijnt zich een trend af te tekenen dat voormalige Sovjet Republieken weer innig met elkaar gaan samen werken.
Deze ontwikkeling bleek nog eens duidelijk tijdens de viering van de overwinning over Nazi-Duitsland op 9 mei 2023 in Moskou. De presidenten van Wit-Rusland, Oezbekistan, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, Turkmenistan en Armenië waren aanwezig. In mijn ogen een demonstratie van eensgezindheid. In voorafgaande jaren was de parade in Moskou een zuiver Russische aangelegenheid.
Op 24 en 25 mei 2023 vond er in Moskou een topontmoeting van de Euraziatische Economische Unie plaats (EAEU).
Terzijde – van de door het westen opgelegde sancties tegen Rusland, profiteren de voormalige Sovjet-Republieken die deze sancties niet toepassen enorm. Zo is bijvoorbeeld de export van Duitse auto’s naar Kazachstan ongeveer verdubbeld. Het merendeel wordt naar Rusland doorverhandelt. De EU overweegt nu ook deze derde landen die niet aan de sancties meedoen, maar medewerking verlenen deze zogenaamd te ontlopen, te bestraffen.
Uit een persmededeling van de EAEU: De Euraziatische Economische Unie viert op 29 mei voor het eerst EEU-dag In een interview met de televisiezender MIR24 vertelde Iya Malkina, een officiële vertegenwoordigster van de Euraziatische Economische Commissie, wat integratie de staten oplevert en voor welke uitdagingen de EAEU vandaag staat. Alle EEU-staten krijgen een positief effect van integratie. In 2022 zijn de wederzijdse directe investeringen verzesvoudigd in Armenië, verdubbeld in Belarus en verviervoudigd in Kirgizië, en heeft de onderlinge handel tussen de EEREU-landen een recordhoogte van 83 miljard dollar bereikt (+14%). Taak nr. 1 voor de EAEU is het waarborgen van technologische soevereiniteit. Dit vereist een sterke toename van de financiering van innovatieactiviteiten. Momenteel bedraagt de verhouding tussen investeringen in vast kapitaal en BBP in de EAEU ongeveer 18%; voor de modernisering van de economie zou dat minstens 20-25% moeten zijn. De structuur van de externe betrekkingen van de EAEU is met succes geheroriënteerd van het Westen naar het Oosten. De handel met de SCO, BRICS en ASEAN is met 35% toegenomen en bedraagt meer dan een derde van de totale handelsomzet van de EU. Wij onderhandelen met de regering van de VAE over vrijhandel. In april 2023 vond ook de eerste ronde van de vrijhandelsonderhandelingen met Indonesië plaats. De handelsonderhandelingen met Iran en Egypte zijn afgerond. Het initiatief voor de Dag van de Euraziatische Economische Unie in 2022 werd voorgesteld door de Kirgizische president Sadyr ZJaparov. Het werd unaniem gesteund door de staatshoofden van de vijf Euraziatische landen. |
Het Russische wekelijkse nieuwsoverzicht bracht een item over de EAEU, daaruit heb ik twee stukjes vertaald:
“We zien dat er werkelijk diepgaande, fundamentele veranderingen plaatsvinden op het wereldtoneel. Steeds meer staten slaan een weg in naar versterking van de nationale soevereiniteit, voeren een onafhankelijk, zelfstandig binnenlands en buitenlands beleid en volgen hun eigen ontwikkelingsmodel. En allemaal pleiten ze voor de opbouw van een nieuwe, rechtvaardiger architectuur van internationale economische betrekkingen, proberen ze constructief invloed uit te oefenen op mondiale processen, breiden ze het netwerk van partnerschappen uit op basis van wederzijds voordeel, respect en inachtneming van elkaars belangen. Iedereen die anders handelt, denkt en doet, schaadt de wereldeconomie en schiet zichzelf in de voet en in de voet van degenen die nog steeds gedwongen zijn hun dictaten te gehoorzamen”, benadrukte Vladimir Poetin.
Vorig jaar bedroeg de handelsomzet binnen de Euraziatische Unie 80 miljard dollar. De unie is gunstig voor elke staat en helpt de banden met andere landen te ontwikkelen. Alexander Loekasjenko herinnerde zich hoe het allemaal begon: “De EAEU begon letterlijk aan de keukentafel van president Poetin – echt waar, en het idee was toen al goed. Ik herinner me dat hij ons thuis uitnodigde. Het bijzondere van dat moment was dat Oekraïne, Leonid Danilovitsj Koetsjma, toen nog met ons samen was. Hoewel ik tegen mijn collega’s zei dat daar wel niets van zou komen vanwege de situatie die zich al begon af te tekenen in de post-Sovjetruimte en in onze regio, hebben we toch 28 documenten ontwikkeld, ik bedoel wij samen met de Oekraïne. Maar later trok Oekraïne zich terug uit dit proces, zoals ik voorzien had.
[einde van de vertaling]
Opvallend is, dat Koetsjma tot 2005 president was van de Oekraïne, de beschreven ontmoeting moet dus vóór 2005 hebben plaatsgevonden. In 2004 vond de Oranje-Revolutie plaats, de Maidan in 2014 is dus niet de eerste kleurenrevolutie die de Oekraïne onderging. Als je nu complottheorieën wil koesteren, zou je kunnen stellen dat het beleid van de VS sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie erop gericht was de Russische Federatie te verzwakken en verder in stukjes op te delen, de zogeheten balkanisering van Rusland.
Tijdens de regering van Jeltsin is dat bijna gelukt, toen kwam Poetin aan de macht. In de voormalige Sovjet-Republieken, met inbegrip van Rusland heeft altijd het streven geleefd om de onderlinge samenwerking te versterken, maar dan wel onder behoud van de nieuw verworven soevereiniteit. Natuurlijk waren er ook stromingen die de invloed van Rusland vreesden en hun heil zochten bij het Westen. Maar het stralende boegbeeld van de westerse vrijheid en democratie lijkt nu door het irrationale gedrag van de huidige politiek een aardige deuk te hebben gekregen. Volgens onze media heeft Poetin het plan om de Sovjet-Unie in volle omvang te herstellen, en dat is wat het westen met alle middelen moet proberen te voorkomen. Wat we nu echter zien gebeuren, is dat de ergste nachtmerries van het westen waar worden, namelijk dat er een nauwe samenwerking tussen de asiatische republieken, Rusland en natuurlijk ook China ontstaat.