The Grand Chessboard

Ik was me aan het inlezen over Kazachstan en toen kwam ik een schilderij tegen met de titel: Het grote schaakboord. Daarop zijn de presidenten van Rusland en Kazachstan te zien met hun vice’s. Ik spring dus niet van de hak op de tak, van Brzezinski naar Kazachstan, maar mijn beschouwingen volgen best wel een bepaalde lijn. 🙂

The Grand Chessboard is het bekendste boek van de Amerikaanse chef-ideoloog Zbigniew Brzezinski. Brzezinski is in 2017 overleden, maar zijn visie bepaalt nog steeds de Amerikaanse buitenlandse politiek. The Great Chessboard is een soort leidraad hoe Amerika de rest van de wereld eronder kan houden.
Brzezinski beschouwt de landmassa van Eurazië als het centrum van de wereldmacht en formuleert voor de Verenigde Staten een Euraziatische geostrategie. In het bijzonder schrijft hij dat er geen Euraziatische mededinger mag verrijzen die Eurazië zou kunnen domineren en daarmee ook de mondiale superioriteit van de VS zou kunnen betwisten.

Een groot deel van Brzezinski’s analyse heeft betrekking op de geo-strategie ten opzichte van Centraal-Azië, waarbij hij zich concentreert op de machtsverhoudingen in de Euraziatische landmassa in het post-Sovjet  tijdperk. In een hoofdstuk gewijd aan wat hij de “Euraziatische Balkan” noemt, baseert hij zich op Halford J. Mackinder’s Heartland Theorie.

Hoewel ik het absoluut niet met de conclusies van Brzezinski eens ben, moet ik toegeven dat de man een grote denker was. Bijvoorbeeld heeft hij in 1970 in Between Two Ages: America’s Role in the Technotronic Era geschreven:

“Het technotronische tijdperk impliceert de geleidelijke opkomst van een steeds meer gecontroleerde maatschappij. Een dergelijke maatschappij zal worden gedomineerd door een elite die niet wordt geremd door traditionele waarden. Spoedig zal het mogelijk zijn om een bijna ononderbroken toezicht uit te oefenen op elke burger en actuele, volledige dossiers bij te houden met zelfs de meest persoonlijke informatie over deze burger. Deze bestanden zullen dan direct kunnen worden geraadpleegd door de autoriteiten. “

Brzezinski gebruikte het instrument van de “mensenrechten” als handige en nogal cynische propaganda en als voorwendsel voor “regime changes” en manipulatie. Dit werd selectief toegepast tegen leiders die de globalisten op de korrel hadden. Globalistische stromannen daarentegen die de mensenrechten schonden, bleven buiten schot. Hij was in feite de zoveelste Anglo-Amerikaanse supremacist, en zag dit als de sleutel tot een nieuwe wereldorde (NWO). In de afgelopen jaren was hij ook een van de belangrijkste voorstanders van de uitbreiding van de NAVO en promootte het “Poetin is een bedreiging” narratief. Hij suggereerde dat het van het grootste belang was Rusland te verzwakken en in de verdediging te dringen:

De enige echte geostrategische optie voor Rusland – een optie waardoor Rusland een realistische internationale rol zou kunnen spelen en die tevens de kans zou vergroten om zichzelf te transformeren en sociaal te moderniseren – is samenwerking met Europa. Het belangrijkste punt dat men in gedachten moet houden, is dat Rusland niet deel van Europa kan zijn zonder de Oekraïne, terwijl de Oekraïne ook zonder Rusland deel kan uitmaken van Europa.⁽¹⁾The Black Hole, blz. 118 en 122.

De Amerikaanse strategie is erop gericht om de voormalige Sovjet-Republieken zo ver mogelijk van de Russische Federatie te verwijderen. Het grote schrikbeeld is dat Rusland en sommige voormalige Sovjet-Republieken opnieuw nauw zouden samenwerken. Dit gebeurt op het moment met de Russische Federatie en Wit-Rusland. Ook Kazachstan geldt als een trouwe bondgenoot van Rusland. Dus in het grote schaakspel zou het een goede zet zijn om Kazachstan naar de westerse kant te trekken. Poetin heeft heel duidelijk gemaakt waar voor Rusland de rode lijn ligt en kennelijk was men daarvan in Washington toch wel onder de indruk. Washington staat tenminste open voor een gesprek, zonder gelijk te roepen dat de Russische voorstellen onaanvaardbaar zijn.

Rusland heeft eisen op tafel gelegd, waarop de VS wel moest reageren. Dat was dus de Russische zet. Zou de tegenzet geweest kunnen zijn om in Kazachstan onlusten te laten uitbreken, waardoor Poetin voorlopig de handen vol heeft?

De mooie uitspraak: “geloof niets dat niet officieel is tegengesproken” heeft zich al bewaarheid. De VS heeft bij monde van Jen Psaki reeds bekend gemaakt dat de VS niets, maar dan ook helemaal niets met de situatie in Kazachstan te maken heeft.

2 januari 2022 ‘S ochtends blokkeerden inwoners van Zhanaozen de weg uit protest tegen de verhoging van de prijs van LPG. De demonstranten riepen het plaatselijke bestuur op maatregelen te nemen om de prijzen te stabiliseren en brandstoftekorten te voorkomen. 4 januari In de loop van de dag kondigden de Kazachse autoriteiten aan dat de prijs van LPG in de regio Mangistau weer te verlagen. Desondanks gingen de protesten door.De president van Kazachstan, Kassim-Zjomart Tokajev, hiel een video-toespraak waarin hij de betogers opriep om “redelijk te zijn” en geen illegale acties te ondernemen. 5 januari De internetprovider Kazach-telecom heeft het internet in het hele land afgesloten. Als gevolg daarvan begonnen inwoners van Kazachstan massaal geld op te nemen en stonden er rijen voor de geldautomaten, omdat betalingen met bankkaarten en mobiele apps niet meer werkten als gevolg van de internetafsluiting.Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken van Kazachstan zijn bij de rellen ten minste acht politieagenten en leden van de Nationale Garde gedood, en 317 gewond geraakt.Op de avond van 5 januari richtte de president van Kazachstan zich tot de leiders van de CSTO met een verzoek om steun: “Vertrouwend op het Verdrag inzake Collectieve Veiligheid heb ik mij vandaag tot de hoofden van de CSTO-landen(2)Collectieve Veiligheidsverdragorganisatie, CVVO, Организация Договора о Коллективной Безопасности, ОДКБ, Collective Security Treaty Organisation, CSTO gericht – om Kazachstan te helpen deze terroristische dreiging het hoofd te bieden. In feite is het niet langer een bedreiging, het is een ondermijning van de integriteit van de staat, en bovenal is het een aanval op onze burgers, die mij als staatshoofd dringend verzoeken hen bij te staan.” Tokajev verklaarde zijn oproep vanwege het feit dat “in het buitenland opgeleide terroristische bendes” in het land actief zijn.

De CSTO-landen gaven onmiddellijk aan de oproep van Tokajev gehoor. Op 6 januari landden de eerste troepen. Nu op 9 januari lijkt alles weer onder controle te zijn.

Als we in gedachten houden dat er volgende week een aantal gesprekken op top-niveau gepland zijn, was het natuurlijk mooi geweest als Rusland diep in een conflict verwikkeld was geweest. De volgende gesprekken zijn gepland:

• VS en Rusland: Genève op 9-10 januari.
• Rusland – NAVO-Raad: Brussel, 12 januari.
• OVSE: op 13 januari.

Ondertussen werden er in Washington en Brussel de gewone klaaggezangen aangeheven. De onafhankelijkheid van Kazachstan zou in gevaar zijn. De mensenrechten moesten beschermd worden en in Kazachstan moest meer democratie komen. Bovendien had Tokajev geen reden om buitenlandse hulp in te roepen, want dit was immers een binnenlands conflict. Blinken waarschuwde: als je de Russen eenmaal in je land hebt, raak je ze nooit meer kwijt! (Zijn er niet ook nog steeds Amerikaanse troepen in Duitsland?)

Het probleem is dat de Amerikanen nog steeds denken dat internationale politiek één  grote schaakpartij is, terwijl de Russen niet langer bereid zijn “het spel” mee te spelen.