Nederland kent diverse landelijke dagbladen, met een verschillende nestgeur. Waarin die kranten verder ook verschillen, op één punt verschillen ze niet wezenlijk van elkaar en dat is de buitenlandverslaggeving. Daarin wordt doorgaans sterk geleund op het gezichtspunt van de Nederlandse regering, van de Europese Unie, de NAVO of van ‘het Westen’.
Als er één onderwerp is waarvoor dit in de afgelopen jaren duidelijk is gebleken, dan is het wel ter zake van Rusland en de Russische politiek. Daarbij wordt gretig aangesloten bij bestaande vooroordelen over grauwheid, grimmigheid en Siberische temperaturen. Als kritisch mediagebruiker kun je de frames onderhand wel dromen. Steeds wordt in herinnering geroepen dat Poetin ooit agent was van de KGB en dat hij een macho is, om daarmee een sfeer op te roepen waarin gemakkelijk de suggestie gewekt kan worden dat Rusland een dictatuur zou zijn en dat Poetin uit is op het toevoegen van voormalige Sovjetrepublieken aan zijn gedroomde Groot-Rusland. Halbe Zijlstra trad af als minister omdat hij het onomwonden zei en daarbij ook nog stelde dat hij het de Russische president zelf had horen zeggen, maar de media wekken doorlopend dezelfde suggestie.
Natuurlijk is Rusland geen paradijs op aarde. President Poetin identificeerde begin deze maand in een toespraak voor de Federatieve Vergadering (de gezamenlijke vergadering van de twee kamers van het Russische parlement, de Doema en de Federatieraad) zelf nog een aantal belangrijke problemen op het gebied van de economische ontwikkeling, de werkgelegenheid, de pensioenvoorzieningen, de gemiddelde levensverwachting, huisvesting en huiseigendom, bureaucratie, de beschikbaarheid van leningen die de ‘hardwerkende Rus’ zich kan veroorloven, de vermogensbelasting, de staat van het lokale wegennetwerk, de reorganisatie van de gezondheidszorg, de gebrekkige toegang tot stromend drinkwater in sommige delen van Rusland en milieuproblemen.
Maar als de Russische president zich open en eerlijk uitspreekt over de problemen van zijn land en hoe hij die aan wil pakken, dan zul je Nederlandse media daar niet over horen. Dergelijke onwelkome feiten schoppen immers het geijkte verhaal in de war. Men beperkt zich liever tot die zaken die aansluiten bij de bestaande vooroordelen over Rusland. Zo wordt een vijandbeeld in stand gehouden, waarmee de landelijke dagbladen en andere gevestigde media niet het gemeenschappelijke belang van waarheidsvinding en een beter begrip van de wereld om ons heen dienen, maar vooral de agenda van die actoren die er belang bij hebben dat er allerlei militaire middelen gemobiliseerd worden in Europa en de economische relaties tussen Rusland en Europa gekapt worden.
We mogen ons in de handen knijpen dat we in Nederland zo’n grote persvrijheid hebben. Hoe dikwijls krijgen we het niet te horen? De landelijke dagbladen benadrukken het graag in hun redactionele commentaren en in de marketingenvelopjes die geregeld door de brievenbus komen zeilen. Het merkwaardige is echter dat er op het punt van de buitenlandberichtgeving zo weinig verschil tussen de kranten zit. Die enorme persvrijheid in Nederland wil op dit punt op de een of andere manier kennelijk nog niet tot merkbare pluriformiteit leiden.
Novini timmert inmiddels dan ook al een paar jaar aan de weg met alternatieve berichtgeving, achtergronden en commentaren, om te voorzien in de lacune die de gevestigde media laten vallen en tegenwicht te bieden waar dat nodig is. We laten ons echt niet intimideren door de suggestieve en manipulatieve ‘kwaliteitsjournalistiek’ van de NRC. Gelukkig zijn we niet de enigen die constateren dat er nood is aan een ander geluid. Zo werden we onlangs benaderd door de initiatiefnemers van ‘De Andere Krant’, een sympathiek initiatief van een aantal bezorgde burgers om een paar keer per jaar een themakrant uit te brengen.
De eerste editie van De Andere Krant verschijnt deze week en gaat over Rusland. Enkele van onze redacteurs en medewerkers waren graag bereid hieraan op ad hoc-basis een bijdrage te leveren. Of Novini ook medewerking zal verlenen aan toekomstige edities van De Andere Krant is nog voorwerp van bespreking. De Rusland-editie is in ieder geval een mooie krant geworden, met interviews en andere bijdragen van Novini-medewerkers Eric van de Beek en Stefan Beck en een commentaar op de komende presidentsverkiezingen van ondergetekende, maar ook bijdrages van andere bekenden, zoals Karel van Wolferen, Marie-Thérèse ter Haar en Stan van Houcke. Ook is er aandacht voor boeken over Rusland, Poetin, de Russische interventie in Syrië, MH17, vooringenomen journalistiek en nepnieuws. Een echte krant kortom. Een krant waar echt wat in staat. Eindelijk een andere krant!
http://www.novini.nl/het-is-tijd-voor-een-andere-krant/
