Dit bericht hebben we over genomen van Uitpers
Auteur: Antoine Uytterhaeghe
Waar de de laatste vier jaar twijfels waren gerezen over de betrouwbaarheid van de trans-Atlantische partner, zijn we vandaag weer terug op de oude weg. Bij het aantreden van Biden als 46ste Amerikaanse president, komt de denkpiste van een zelfstandige Europese defensie bijna beledigend over. Vandaag is het motto: samen tegen autoritaire regimes.
lees ook: De VS is terug met een andere ‘America first’
Leider
De VS van Biden is dus vastbesloten om opnieuw de leiding van het Westen op te eisen. De Amerikaanse president en zijn minister van buitenlandse zaken willen dat het NAVO-bondgenootschap opnieuw als een sterk militair bolwerk wordt opgevat onder de leiding de Verenigde Staten. Trumps plannen om troepen terug te trekken uit Duitsland zullen niet worden uitgevoerd. Het is altijd de overtuiging van Berlijn geweest dat de stationering van Amerikaanse troepen in Duitsland in het belang van het Westers kamp is.
Amerika is terug, is de diplomatie terug? De nieuwe regering van de VS wil met de traditionele bondgenoten schouder aan schouder samenwerken tegenover de ‘autoritaire staten’ Rusland en China, vanuit een positie van de sterkere. Dus diplomatie naar de partners toe, zal wel hoog op Bidens agenda staan. De VS wil dus terug vooraan op het wereldtoneel en maakt plannen om opnieuw als de onbetwistbare wereldleider te fungeren. En zoals voorheen zal deze strategie steunen op politieke autoriteit en militaire macht. Wat in klare taal betekent, dat de Verenigde Staten zich het recht toe-eigent in een ander land in te grijpen als gebeurtenissen Washington niet zinnen, schrijft de Carnegie Stichting, de denktank waaruit de nieuwe C IA baas is gerekruteerd. De diplomatieke wortel en de militaire stok, zou je wel denken.
Men lijkt wel even te vergeten in Washington dat de VS alleen haar eigen wereldmacht kan behouden als het stabiele ‘welvarend Europa” zich als trouwe vazal in Washington blijft gedragen.
NAVO
Biden wil in zijn beleidsplan het westerse Atlantische bondgenootschap (NAVO) als bolwerk voor de ‘westerse waarden’ opnieuw kracht bij zetten. De Atlantische oriëntatie moet Washington en Brussel bij elkaar brengen om de NAVO terug perspectief te geven op militair vlak. NAVO secretaris-generaal Stoltenberg probeert als trouwe vazal bij de regeringen in Europa aan te dringen op de dringende noodzaak om de VS te seconderen.
Zeker president Macron en ook wel kanselier Merkel durfden in het recente verleden al ‘s nadenken over een weg naar een strategische autonomie voor Europa. Begin februari participeerden beide leiders aan een bijeenkomst van de Frans-Duitse Defensieraad. Ze hebben het naar verluidt gehad over de militair-industriële samenwerking tussen beide landen, over de militaire missie in de Sahel, en over de NAVO. Ze pleiten voor een herziening van de strategische oriëntatie van het bondgenootschap. Macron wil de militaire capaciteiten van de EU versterken, Merkel blijft herhalen dat de NAVO en het EU veiligheidsbeleid niet tegengesteld zijn aan elkaar. Ze sluiten zich ook aan bij een voorstel van Joe Biden voor het opzetten van een Conferentie van de Democratische Staten.
De NAVO zelf werkt met een expertenpanel ook aan een nieuwe visie: NAVO 2030. In voorbereidende teksten wordt letterlijk gesteld dat “Rusland de grootste dreiging vormt waarmee de NAVO in de eerstkomende tien jaar zal geconfronteerd worden”. De oostelijke flank van de NAVO moet versterkt worden met adequate militaire nucleaire middelen. De revitalisering van de ‘gedeelde’ nucleaire taken en verantwoordelijkheden binnen de NAVO is hoog nodig. Tegelijkertijd vormt China met z’n economische activiteiten en technologieën, een groeiende uitdaging die een grote impact heeft op de collectieve veiligheid van het Westen en de militaire paraatheid. Het is daarom cruciaal, aldus de experten, om de trans-Atlantische band centraal te blijven stellen en de politiek rol van de NAVO te versterken.
Vraagteken
Maar is de uitbreiding oostwaarts van de westerse politieke en militaire alliantie wel een positieve evolutie? Is de westerse bemoeienis in de verschillende dossiers, Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland zelf, erg overtuigend? Dergelijke ambities vormen geen grondige bijdrage tot een stabiele politieke vredeshandhavende status van Europa. Een vreedzame relatie kan niet duurzaam gegarandeerd worden door een opgedrongen export van het westers neoliberaal samenlevingsmodel van groeiende ongelijkheid. De nieuwe VS minister van buitenlandse zaken, Blinken, wil een sanctieregime aanvullen met de mogelijkheid van militaire interventie. Het nieuwe leiderschap doet duidelijk beroep op beproefde beleidslijnen van politieke en militaire aanwezigheid en invloed. Is de zogenaamde humanitaire interventie terug van nooit weggeweest?
Dit bericht verscheen op Uitpers
