De om te keren wereld

Overgenomen van Driegonaal

De Staat, dat ben ik!

blankDit schijnt Louis XIV, De Zonnekoning, ooit uitgeroepen te hebben. En in zekere zin sprak hij de waarheid. Het Franse staatsapparaat, zoals dat zich onder zijn bewind vormde, draaide om één centraal punt: Louis XIV en hij was het ook die het in beweging bracht en hield. Dat apparaat ging echter een eigen leven leidde en toen zijn opvolger Louis XV na de Franse Revolutie in het schavot belandde en uiteindelijk zijn hoofd onder de guillotine verloor… draaide het staatsapparaat gewoon door. Het almachtige middelpunt was eruit verdwenen, het apparaat hield zichzelf in beweging.

We kunnen het als een beeld opvatten: sindsdien zijn (veel) staten ‘apparaten’ geworden die zich mechanisch voortbewegen zonder geleid of bestuurd te worden door menselijke impulsen. Procedures, formaliteiten, protocollen persen de menselijkheid uit het systeem; bureaucratie en moderne technologie doen daar nog een schepje bovenop. De meeste ambtenaren zijn beleefd, vriendelijk en van goede wil – maar kunnen als het erop aankomt niet afwijken van wat voorgeschreven is.

De ‘kinderopvangtoeslagen-affaire’, net zo goed als de zich eindeloos voortslepende ‘afhandeling’ van de gevolgen van de gaswinning in Groningen illustreren wat ik bedoel. Jarenlang stapelen de problemen zich op, liggen voor iedereen zichtbaar ‘op straat’ maar de overheid, gevangen in onmacht en onwil, produceert eindeloze rapporten, geen oplossingen.
Hoe de stand nu is is weet ik niet, maar in de eerste zes maanden van 2020 werden er in de provincie Groningen een twintigtal huizen met aardbevingsschade opgeknapt – er zijn er nog duizenden te gaan, dus dat gaat nog even duren zo.

Voor beide affaires geldt: duizenden mensen zijn lange tijd door handelen en/of door nalatigheid van de overheid in de grootst mogelijke problemen gebracht; die problemen zijn al jarenlang zichtbaar en bekend; maar een oplossing voor die problemen gaat nog jaren duren.

Hoe naïef het ook moge klinken: ‘de overheid is er om haar burgers te dienen’. Het is helaas niet het geval, maar we zouden moeten proberen het waar te maken. In ’s lands bestuur en in het politiek systeem wemelt het echter van lieden die zich het recht ontnomen hebben deze woorden te spreken.
(jh)

Dit bericht verscheen op de webpagina Driegonaal

 

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.