Dit bericht is van Sem Janssen
en verscheen op ITHINK
Het conflict tussen Turkije en Griekenland escaleert tot een grote crisis. Geen van de regeringen wil zich terugtrekken en internationale bemiddelaars kunnen geen compromis vinden dat door beide conflictpartijen wordt aanvaard. Kansen voor het uit de hand lopen van een grens-economisch geschil naar een gewapende confrontatie zijn zeker aanwezig. De strijdkrachten van Griekenland, Cyprus, maar ook van Italië en Frankrijk, die al langer hun tanden tegen Turkije laten zien, zijn begonnen met gezamenlijke militaire oefeningen. Uiteraard op het omstreden gebied.
Het doel van de manoeuvres wordt het overwinnen van de ‘groeiende spanning in de Middellandse Zee’ genoemd, en zeker niet de voorbereiding op een mogelijke oorlog, zoals het werkelijk is. Welnu, de rechtvaardiging van de landen die zich bij Griekenland hebben aangesloten, is natuurlijk hun gemeenschappelijk lidmaatschap van de NAVO.
De militaire oefeningen vinden plaats in het zuiden van Kreta. Drie Franse Rafaels en drie Griekse F-16-jagers werden op de vliegbasis in Paphos ingezet. Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de oefening al een provocatie genoemd, aangezien volgens hem Frankrijk als initiator een belangrijkste onruststoker in de regio is.
“De acties van Frankrijk dragen bij aan de toenemende spanningen in het oostelijke Middellandse Zeegebied”, zei Hami Aksoy, woordvoerder van het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken, in een commentaar op de overdracht van Franse marinevliegtuigen naar Zuid-Cyprus. Daar zijn ze voor deelname aan gezamenlijke oefeningen met Griekenland, Italië en het Griekse deel van Cyprus. Aksoy benadrukte dat Frankrijk niet tot de landen behoort die garant staan voor de akkoorden van 1960 over Cyprus en dat het tijdelijk of langdurig inzetten van Franse vliegtuigen op het eiland illegaal is. Bovendien noemde de Turkse diplomaat Parijs een aanstichter, die Athene en de Grieks-Cyprioten ertoe aanzet Turkije te confronteren.
Cyprus, Greece, France and Italy have agreed to enter into a joint presence in Eastern Mediterranean
Joint Military Exercise “EUNOMIA”
26-28 August 2020 pic.twitter.com/TblX6z88dE
— IoannaDementiEU (@IoannaDementi) August 26, 2020
De actieve deelname van Parijs aan het Turks-Griekse conflict was redelijk voorspelbaar. Daarom, zoals opgemerkt door een aantal experts, is de Franse president Macron – gezien de persoonlijke vijandigheid tussen hem en Erdogan – zeker niet de beste kandidaat voor de rol van bemiddelaar tussen de Grieken en Turken. Het Elysee positioneert zichzelf echter niet als tussenpersoon – het trad officieel op als advocaat en verdediger van Griekenland. Parijs beschuldigt Turkije officieel van provocaties.
Wat was de reden voor zo’n grote opwinding in Frankrijk? Allereerst zijn dit volgens internationale analisten de ambities van Macron, die beweert de Europese leider te zijn. Tegen de achtergrond van het vertrek van Angela Merkel beschouwt de Franse president zichzelf als het informele hoofd van de Europese Unie en claims voor deze status moeten met acties worden onderbouwd.
Tegelijkertijd kan de NAVO niet toestaan dat een lidstaat van de alliantie de wateren van andere bondgenoten in het blok binnenvalt. Dit is een principe waarover niet kan worden onderhandeld en zoals de London Times schrijft, moeten de bondgenootschappelijke leiders onmiddellijk de Turkse president Recep Tayyip Erdogan aanspreken. “Al meer dan 70 jaar steunt de NAVO de vrede in Europa, maar nu staan de twee lidstaten, Griekenland en Turkije, op de rand van een conflict, niet met een externe vijand, maar onderling”, merkt de krant op.
Binnen de alliantie gaat alles steeds moeizamer, het conflict tussen de NAVO-leden, Frankrijk en Griekenland tegenover Turkije, dreigt een grootschalige crisis in deze organisatie. Tegen de achtergrond van het feit dat in Turkije zelf steeds meer stemmen te horen zijn die oproepen om het bondgenootschap te verlaten.
De confrontatie tussen de twee NAVO-leden baart Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de organisatie, grote zorgen . Hij ziet een oplossing voor de situatie in de geest van solidariteit tussen de bondgenoten en binnen het kader van het internationale recht. Officieel blijft de NAVO voorlopig neutraal. Misschien is het tijd om drastische maatregelen te nemen?
De NAVO noemt zichzelf de garantie voor veiligheid, maar hoe kan dit waar zijn als ze hun eigen problemen niet eens kunnen oplossen?
