De andere Oekraïne

Onze media hebben het beeld geschapen dat alle Oekraïners pal achter president Zelenski en de oorlog staan. Het nationalisme viert hoogtij – maar Nazi’s zijn er uiteraard niet.

Mijn indruk is echter anders, er bestaat een behoorlijk aantal Oekraïners die de teloorgang van hun land betreuren en tevens het verlies van de gemeenschappelijke Russisch-Oekraïense cultuur.

Als we tegenwoordig Oekraïne horen, hebben we slecht het beeld van stukgeschoten ruïnes voor ogen. Rusland doet zijn uiterste best om bij de bombardement de bewoners en de cultuurgoederen te sparen, want Rusland beschouwt de Oekraïners als een Slavisch broedervolk en de historische gebouwen als gemeenschappelijk cultureel erfenis. Er is zelfs de stelling dat als je de Russische cultuur in de Oekraïne wegdenkt, dan blijft er geen cultuur over. Zelenski & Co. doen er alles aan om alles wat aan Rusland doet denken radicaal uit de Oekraïne te verbannen. De nieuwste maatregel is, dat alle staatsdienaren met inbegrip van de militairen verplicht zijn Engels te leren. Had men dat niet eerder kunnen bedenken? Nu hebben er talloze Oekraïners met veel moeite Oekraïens geleerd, omdat Russisch verboden is en nu moeten ze alweer op een nieuwe taal omschakelen. Boze tongen zeggen nu: nogal wiedes dat er voor Engels gekozen is – buiten de Oekraïne is er geen hond die bereid is Oekraïens te leren.

Volgens Russische geschiedschrijvers van de 18de en 19de eeuw⁽¹⁾Bijvoorbeeld het standaardwerk in 12 delen van Nikolaj Karamzin, de Geschiedenis van Rusland –  История государства Российского werd het gebied dat nu Oekraïne heet, na de aftocht van de Tartaren gezien als een soort niemandsland. Het gebied ook stond bekend onder de naam “de Wilde Velden”, vergelijkbaar met het Amerikaanse Wilde Westen, dat pas dankzij der Russische cultuur bewoonbaar gemaakt werd. (De moderen Oekraïeners hebben daar uiteraard een andere kijk op.)

Om op de schoonheid van de Oekraïne te wijzen, wil ik een paar beelden uit Tserkassy laten zien, die ik toevallig op een Oekraïens kanaal tegengekomen ben.⁽²⁾Ik ben gefascineerd door gebouwen die ik niet anders dan als “suikertaarten”  kan beschrijven, die er nog volop behouden zijn gebleven   Tserkassy ligt letterlijk in het hart van de Oekraïne en werd ergens in de 14de eeuw gesticht. De plek was al tijdens de Kievse Roes door Slavische stammen bewoont, maar werd tijdens de Tataarse bezetting verlaten.

Het bovengenoemde Oekraïense kanaal, is zowel pro-Oekraïens als pro-Russisch. Dat behoeft enige uitleg, de twee dingen lijken elkaar tegenwoordig uit te sluiten. Maar er zijn veel mensen die niets liever willen dan vrede en normaliteit. En dat zijn dan ook de beloftes waarvoor Zelenski in 2019 is gekozen, maar hij heeft zich niet aan zijn verkiezingsbelofdes gehouden. Dat wordt hem door veel mensen kwalijk genomen. Vóór de Russische aanval op 24 februari 2024, was Zelenskis populariteit tot op 20% gedaald, hoe het nu is weten we niet, er worden geen enquetes meer gehouden – het is immers oorlog. Onder druk van Washington en de NAVO wordt de Oekraïne steeds verder naar de afgrond gedreven.

Ik heb hier een korte video clip, die de stemming onder dissidente Oekraïners kan weergeven.⁽³⁾bij het video-bestand is er een toelichting op de in de video vertoonde beelden

 

Ik wil ook nog een korte literaire tekst voorstellen van de journaliste en schrijfster Miroslava Berdnik, waarin ze beschrijft hoe zij de Oekraïne van vandaag waarneemt. Berdnik heeft ook boeken geschreven over de opkomst van het nazisme in de Oekraïne. Volgens haar was deze stroming al in opkomst toen Galicië nog door de Oosterijkers bestuurd werd. Dit soort uitspraken werden haar niet in dank afgenomen, ze kreeg dan ook de nodige problemen met de Oekraïense geheime dienst SBOe.

Сегодняшняя Украина – это айсберг, который откололся от материка Русской цивилизации, и тая, уплывает в океан. Да, первое стойбище было поставлено населением, прибывшим осваивать неизведанную землю, на месте этого айсберга, но с тех пор расселилось, обжило, обустроило земли, создав, совместно с первопроходцами, уникальную цивилизацию. Но одичавшие потомки вместо того, чтобы кричать “SOS!” и спасаться, скачут по осколку, старательно топя его, обкалывают, сбрасывая как балласт фрагменты и жителей, которые пытаются спасти то, что можно спасти. *** De Oekraïne van vandaag gelijkt op een ijsberg, die van het vasteland van de Russische beschaving is losgeraakt en in de oceaan verzinkt. Het is een feit, dat de eerste nederzettingen werden gesticht door mensen die gekomen waren om dit woeste land in bezit te nemen, op de plek waar vroeger de de ijsberg had gelegen, maar sinds die tijd hebben ze daar hun thuis gesticht, hebben het land ontgonnen en hebben gezamenlijk met oorspronkelijke bewoners een unieke beschaving geschapen. Maar hun verruwde afstammelingen, in plaats van “SOS!” te roepen en zichzelf te in veiligheid te brengen, dansen op de scherven, laten het land wegzinken, beschieten het, ontdoen zich van alles wat nog over gebleven is en gelijktijdig ook van die bewoners die proberen te redden wat er nog te redden valt.