Een opmerkelijke koerswijziging in Den Haag was het gevolg van recente onthullingen door Follow the Money. Gisteren werd een motie door de Tweede Kamer aangenomen waarin de regering wordt opgedragen om in Brussel van positie te veranderen, en nu de invoering van de Bee Guidance te steunen. De Bee Guidance is een Europees richtsnoer dat beoogt bestrijdingsmiddelen beter te testen op hun schadelijkheid voor bijen en hommels.
FTM onthulde op 6 april dat Nederland in Brussel de afgelopen jaren de invoering van de Bee Guidance heeft tegengewerkt, en in november 2018 in een vertrouwelijk gesprek met de Europese Commissie zelfs heeft gepleit voor afzwakking van het bijenrichtsnoer.
‘Minister Schouten [Landbouw, red.] zal haar beleid nu 180 graden moeten wijzigen,’ zegt Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren, die de motie indiende. ‘Ze moet nu terug naar Brussel, daar vertellen dat het parlement de regering op de vingers heeft getikt en dat Nederland terugkomt op de eerder bepleite versoepeling van de Bee Guidance’.
Voor de motie stemden D66, 50PLUS, GroenLinks, SP, PvdA, PVV en FvD. In de motie staat dat Nederland zich in Europees verband moet inzetten voor invoering van de Bee Guidance ‘als geheel’, en dat het richtsnoer voor bijen uiterlijk ‘eind 2019’ in werking moet treden.
FTM beschreef op 6 april een vertrouwelijk ‘implementatieplan’ dat momenteel in Brussel op tafel ligt, waarin versoepeling van het bijenrichtsnoer wordt voorgesteld. Concreet wordt met dat plan de invoerdatum van het merendeel van de testmethoden uit de Bee Guidance geschrapt. Daarmee werd onzeker of deze laboratoriumtesten zullen worden ingevoerd. Het gaat bijvoorbeeld om testmodellen waarmee langetermijneffecten van pesticiden op bijengezondheid kunnen worden onderzocht. Ook vallen er testen onder die specifiek ingaan op de mogelijk schadelijke effecten van bestrijdingsmiddelen op solitaire bijen en hommels. Wilde bijen zouden gevoeliger zijn voor blootstelling aan landbouwgif dan honingbijen.
Zulke testen worden momenteel in de EU niet uitgevoerd voordat bestrijdingsmiddelen op de markt worden toegelaten. ‘Hopeloos verouderd,’ noemde hoogleraar milieu- en gezondheidsrisico’s Jeroen van der Sluijs (Universiteit Utrecht) de huidige risicoanalyse tegenover FTM. Wetenschappers wijzen naar het grootschalig gebruik van pesticiden als belangrijke oorzaak achter de afname van bestuivende insecten in Europa.
