Dit bericht verscheen in het tijdschrift Driegonaal
De crisis waarin de wereld zich bevindt vraagt slechts één ding van ons: te handelen naar waarheid. Er wordt niets anders van ons gevraagd dan te doen wat gezond is.
In het openbaar debat is daarvan weinig terug te vinden. In dat debat wordt ook niet werkelijk gezocht naar waarheid. Wel naar het eigen gelijk, naar het diskwalificeren van andersdenkenden, naar het veilig stellen van belangen, het uitbreiden van macht en invloed. De waarheid is uitbesteed aan de deskundigen (met hun eigen belangen en agenda’s).
Welwillenden, maar feitelijk naïeven van geest, richten zich op de wetenschap die de waarheid voor ons moet blootleggen. Zij negeren het feit dat de wetenschap in belangrijke mate het instrument is geworden van economische en politieke belangen. En gaan voorbij aan het gegeven dat de wetenschap op zijn best een zoektocht naar de waarheid is. – Bovendien is er nog een ander probleem, namelijk dat de wetenschap met nagenoeg lege handen staat als het gaat om de vraag wat de mens tot mens maakt. Die vraag is echter de onderliggende fundamentele vraag van onze tijd, met extra urgentie geagendeerd door de huidige crisis.
Voor de wetenschap is de mens een soort; een complex geheel van natuurkundige processen; een systeem dat voor verbetering vatbaar is – maar geen individu en geen ‘mens’. Wat zou die wetenschap ons nu kunnen brengen als het gaat over ons welbevinden, over onze ontwikkeling in menselijkheid, over het menselijk samenleven?
Over die zaken kunnen we beter bij onszelf te rade gaan. Daar kunnen we vinden wat vruchtbaar is voor ons welbevinden, onze ontwikkeling in menselijkheid, ons samen leven met anderen. Dat wat vruchtbaar is zullen we direct en met grote innerlijke zekerheid kunnen herkennen: wanneer we het in ons innerlijk opdiepen is het omgeven door het licht van de waarheid. – Zeker, er is ook veel te overwinnen om daar vervolgens naar te handelen.
Maar déze waarheid kunnen we allemaal in onszelf vinden: wie zich richt op het welbevinden van de ander; wie de ander stimuleert ten volle mens te worden; wie bijdraagt aan een samenleving die recht doet aan alle anderen – die handelt naar waarheid en geeft antwoord op de fundamentele vraag van onze tijd.
John Hogervorst
Dit bericht verscheen in het tijdschrift Driegonaal
