Dit bericht komt van de Vrijspreker
Veel mensen zijn passief geworden. Men accepteert het onrecht, men accepteert wat er met je gedaan wordt. Hoe kan dit gebeuren?
Een verklaring is het begrip aangeleerde hulpeloosheid. Ik sta kritisch tegenover gamma wetenschappen, maar dit is interessant. Het is gebaseerd op herhaalbare experimenten. En het kan een verklaring geven voor je passiviteit.
In de video hieronder leg ik dit in 6 minuten uit
Wanneer u op de afbeelding klikt wordt u naar YouTube geleid.
Het is mogelijk dieren te laten berusten in hun lot. Olifanten die aan dunne boompjes worden geketend en niet weglopen. Paarden die aan een plastic stoeltje worden gebonden en niet weglopen. Mensen die niet in opstand komen tegen onrecht of het gezag. In het filmpje kreeg 1 groep honden de mogelijkheid om een onprettige situatie te stoppen. De andere groep honden kon dat niet doen. En konden alleen maar berusten in hun lot. Daarna kwam een nieuwe onprettige situatie. De eerste groep honden probeerde hieraan te ontkomen, de tweede groep honden deed niets om hun situatie te verbeteren. Zelfs als werd voorgedaan hoe ze moesten ontsnappen bleven ze de onprettige situatie ondergaan. Voedsel of andere beloningen, het werkte allemaal niet. De honden bleven passief. Ze waren niet langer zelfredzaam, ze waren hulpeloos. En dit was hun aangeleerd.
In hoeverre heb je je zelfredzaamheid opgegeven? Vroeger dacht men dat menselijk en dierlijk handelen verklaard kon worden door stimulus – respons reacties. Je krijgt honger en je eet. Je bevindt je in een kamer waar je ongerief ondervindt en gaat naar een andere kamer waar dat niet zo is. Het is genuanceerder. Als men dieren aanleert dat ze niets aan hun situatie kunnen veranderen, dan worden ze passief. Er zijn onderzoeken gedaan waarbij dieren verhongerden terwijl de prooidieren rondom hun aanwezig waren. In dit filmpje gaat men dat stapje verder. Snoeken die geleerd hadden dat ze hun lot niet kunnen verbeteren verhongeren ondanks dat prooien om hun heen zwemmen.
De twee niveau’s van hulpeloosheid
Er zijn twee niveau’s van hulpeloosheid. De universele hulpeloosheid is iets waar niemand iets aan kan doen. De persoonlijke hulpeloosheid, is een hulpeloosheid waarbij men denkt zelf hulpeloos te zijn maar waarbij anderen je wel kunnen helpen. Beide vormen kunnen tot apathie en depressie leiden.
De implicaties
Er zijn implicaties voor de inrichting van een samenleving. Naarmate een samenleving van mening is dat de burger tegen zichzelf beschermd moet worden komt deze meer en meer in een situatie van aangeleerde hulpeloosheid. Zelfredzaamheid wordt steeds lastiger. Mensen aan de onderkant van de loonpiramide ondervinden keer op keer dat extra werken niet loont. Mensen aan de bovenkant van de piramide accepteren dat ze flink geplukt worden. Kinderen leren te luisteren naar de leraren en daarmee naar de autoriteit. En met corona accepteren velen de maatregelen blindelings. Men accepteert de situatie en maar weinigen proberen individueel te oordelen en te handelen.
Voorbeelden en slotwoord
Er zijn de laatste jaren de nodige demonstraties. Het lijkt erop dat men niet geheel passief alles accepteert. Maar dit is deels schijn. Wat willen de BLM demonstranten? En de klimaat demonstranten (ik bedoel de Greta’s van deze wereld)? Die willen dat de wetgever de persoonlijke vrijheden nog verder inperkt. Er moet wetgeving komen, en extra belastingen, die de individuele vrijheid nog verder inperken. Men vraagt hier niet om vrijheid en individuele verantwoordelijkheid, maar om het tegengestelde. Men denkt vanuit het kader van de hulpeloze burger en is zo geconditioneerd dat men vraagt de burgers nog hulpelozer te maken.
De Boerenprotesten geloven nog steeds in een vorm van een poldermodel. De sector die overlegt en die met de politiek tot een compromis komt. Ze zitten in het hulpeloosheid denken vastgeroest. Niet een individuele boer die het beste doet voor zijn beesten, nee, de sector en de politiek die dit bepalen.
De enige protesten die er daadwerkelijk toe doen, die extra overheidsinvloed tegengaan, die worden genegeerd of onmogelijk gemaakt. Referenda worden genegeerd, de protesten tegen corona en de daaraan gerelateerde wetgeving worden verboden.
Besef s.v.p. dat aangeleerde hulpeloosheid als mechanisme aanwezig is. En dat de enige zinvolle protesten die protesten zijn, die de zelfredzaamheid van de burger behouden, dan wel vergroten. Protesten die voor extra wetgeving zorgen vergroten de hulpeloosheid van de burger. Die al zo geconditioneerd is dat alles door de staat geregeld moet worden.
Tenslotte, aangeleerde hulpeloosheid is slechts één van de vele mechanismes die invloed hebben op jou en de samenleving. Het is denk ik goed dat je je hiervan bewust bent. Het is één van de ketenen die je zelfverwezenlijking, ontplooiing en geluk in de weg kan staan. En die de verspreiding van het libertarisme tegenhouden.
Dit bericht kwam van de Vrijspreker
